Welkom, Gasten
Gebruikersnaam: Wachtwoord: Onthoud mij
Vragen over verstechniek

Onderwerp: Leuke afsluiting?

Leuke afsluiting? 05 aug 2022 08:45 #1

  • Jaap Bakker
  • Jaap Bakker's Profielfoto
  • Offline
  • Forumgod
  • Berichten: 1617
  • Ontvangen bedankjes 1736
Beste collega's,
Een tijdje geleden herschreef ik een kort verhaal dat ik ooit had gemaakt, naar een vers in terza rima. Op zich een leuke oefening, maar je zal net zien dat de gebeurtenissen en de ontknoping dan vanzelf weer een heel andere kant op gaan. Ik zit eigenlijk met enkele vragen en die leg ik dan maar hier voor. De vragen luiden: sluit ik deze hele poëtische verhandeling eigenlijk wel leuk af? Is de clou te flauw, komt ie wel goed door? Moet ik eigenlijk wel met een clou afsluiten, omdat de verwikkelingen op zich al grappig genoeg zijn? Werkt de vorm wel? Blijft het spannend?
Gaarne uw plasje. Pas op: het is iets wat men tegenwoordig een long read noemt.

Tafeltherapie

"Een goedemorgen luisteraars, vandaag is aangeschoven
Professor Kuipers, welbekend van radio, tv.
Het kwam er dan gelukkig van, na menigmaal beloven.

U gaat als psychiater al zo'n jaar of dertig mee
En bent met uw patiënten steeds iets nieuws gaan uitproberen
En nu heeft u een therapie, uw laatste nouveauté.

Vertelt u eens, professor wat wilt u gaan presenteren?
Wij lazen in de krant iets over tafeltherapie."
"Een goedemorgen, dank u wel voor dit introduceren.

De tafeltherapie stoelt op een nieuwe theorie
De focus ligt daarbij niet meer op ouderwetse grillen:
Gesprekken, noch, gefröbel, en beslist geen farmacie.

Nee, sterker nog, ook diagnoses moeten wij niet willen
De DSM staat immers vol met allerlei gezwets
En ziektebeelden zijn alleen maar verkooppraat voor pillen."

"U noemt in feite heel de basis van uw vak geklets?"
"Hoewel wat boud gesteld, zou ik het wel zo willen duiden,
Terwijl ik weet dat ik nu heel wat vakgenoten kwets.

Ik had de afgelopen tijd al bellen horen luiden
Doordat collega Dirk, alsmede broeder Damian
Hun visie in de dag- en in de damesbladen spuiden.

De klepel echter, miste ik, daar was geen sprake van,
En daarom heb ik nog eens rustig verder zitten broeden
Hetgeen zijn resultaat vond in dit goed doorkauwde plan.

Terecht wordt er door menigeen getwijfeld aan het voeden
Van dozen chemicaliën bij psychisch ongemak
Die ons voor kwaad en erger ongelukkigheid behoeden

Maar zeg nou zelf, die pammen maken mensen louter vlak
Een eenheidsworst van zombies, zachtjes zuchtend in hun hoekje
Waar niemand echt meer last van heeft, en dat is wat mij stak.

Voor vele kwalen hebben de magisters wel een koekje
Ze brouwen maar van alles voor de zieke hersenpan
En daarom zocht ik naar recepten uit een ander boekje

Scheikundig bakken deze lui er telkens weer wat van
Maar ik zeg: schei toch uit met al die rare pillenfratsen
Alleen de medicijnmagnaten raken boven Jan."

"Professor, zeer terecht bekritiseert u die strapatsen
U hebt waarschijnlijk meer fiducie in een goed gesprek?"
"Ook praktisanten dezes zal ik zeer beslist niet matsen.

Want dit soort conversaties hebben wel een groot gebrek.
Ze zijn, hoe goed bedoeld ook, toch kunstmatig en schematisch
En als de praat op gang raakt dreigt alras weer het vertrek.

Een hulpverlener is deskundig, bovendien empathisch,
Maar al met al ontbreekt er wel iets wezenlijks, vind ik
Het blijft toch wat gestructureerd, te klinisch en te statisch.

Vandaar dat ik dit wil bekijken met een frisse blik,
Vanuit een nieuw gezichtspunt oude zaken combineren
En toen ik het eureka uitsprak, kreeg ik nogal schik

We voegen nu de nuttigheid van samen converseren
Bij anderzijds het nuttigen van een of ander iets
En dat gebeurt met name in wat huiselijker sferen"

"Nou heeft u veel gepraat, maar al met weet men nog niets,
Dus kunt u nu de luisteraar wat helderheid bezorgen?"
"Dat ga ik aanstonds zeker doen, want is nu de witz?

Mijn inval kreeg ik op een mooie doordeweekse morgen
Toen ik was aangeschoven aan een luisterrijk ontbijt
En Mien, mijn vrouw zich door Pascals Gedachten zat te worgen

Zij zocht wat houvast bij de denkers, was de weg wat kwijt,
En las me hardop voor uit wat de peinzer had geschreven.
Door een van die gedachten werd ik plotsklaps afgeleid

En wel zijn observatie dat de mens die lijdt in 't leven
Zijn sores snel vergeet als hij wat leuks omhanden heeft.
Welnu, als paradigma leek mij dit een mooi gegeven.

Belangrijk is dat iemand let op wat er in hem leeft,
Meteen in actie komt bij een gevoel van onbehagen
En steeds naar een onmiddellijke vergenoegdheid streeft.

En denk dan niet aan pillen, dáármee wil ik niemand plagen,
(die zooi is immer bitter en dat zegt al wel genoeg)
Maar iets om op te knabbelen, te kauwen of te knagen

Gewoon een potje nassen dus, en krijgt men dan gewroeg,
Kan altijd nog de lotgenotengroep hier assisteren
Bij wekelijkse sessies in de favoriete kroeg.

Een hapje en een drankje maakt het simpel converseren.
De tongen en de trauma's komen in die setting los
Door samen te genieten van het kluiven of dineren."

"Wat ik dan wel verbazend vind: is men dan niet de klos
Wanneer het leed gedachteloos steevast wordt weggesmikkeld?
Verdwalen de cliënten zo niet verder in het bos?"

"We hebben ook een fitnessclub, daar wordt me toch gebikkeld.
Mijn broertje runt een sportschool, en daar kunnen ze terecht.
Door extra korting worden mijn cliënten flink geprikkeld.

Mijn zoon die al zijn euro's in de horeca belegt,
Heeft samen met zijn oom twee mooie zorgarrangementen
De linker- wast de rechterhand, zoals het spreekwoord zegt.

Voor deze tafeltherapie, die kost toch wel wat centen,
Voer ik nu wat gesprekken met de zorgverzekering
Zodat het ook betaalbaar blijft voor al mijn eetcliënten.

Ik heb er wel vertrouwen in als positieveling
Door korte lijntjes met mijn buurman, baas bij de CZ,
Komt alles binnenkort wel rond, dat lijkt me niet zo'n ding.

Hij praat met ambtenaren om het basiszorgpakket
Wat op te rekken om het leeuwendeel vergoed te krijgen
Dat doen ze meestal onder het genot van een buffet

Aanvullend kan men dan nog naar een extra dekking neigen
Maar weet dat hier voorzichtigheid voorzeker het parool is,
Hoewel ik de reclameslogan niet meer hoef verzwijgen: .

Voor ieder die wat somber of gewoon een halve zool is
Verzekere zich basis en hij neme daarenboven
De BEter-LAchend-aan-de-TAFEL-ziektekostenpolis."
Laatst bewerkt: 05 aug 2022 08:46 door Jaap Bakker.
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.
Bedankt door: Wim Meyles

Leuke afsluiting? 05 aug 2022 10:16 #2

  • Wim Meyles
  • Wim Meyles's Profielfoto
  • Offline
  • Forumgod
  • taalhumorist
  • Berichten: 2711
  • Ontvangen bedankjes 4559
Ha Jaap,

Met veel plezier gelezen hoor.
Wel een paar kanttekeningen, die ingaan op jouw vragen.
In de eerste plaats vind ik het gedicht te lang. Niet omdat het zoveel regels omvat, maar omdat je inhoudelijk wel erg uitweidt op diverse punten.
In de tweede plaats schep je met zo'n lange aanloop wel verwachtingen voor een topclou. Die vind ik niet in je BE-LA-TAFELpolis, met name omdat ik denk dat je voor BE en LA een betere vondst zou moeten kunnen verzinnen (of anders aan de slag gaan met een synoniem voor belatafelen).
Ik vraag me ook af of een woordspeling de meest geëigende clou is voor zo'n lang gedicht. Woordgrappen als ontknoping doen het m.i. beter in korte gedichten.
Je zou ook kunnen overwegen om het tafelen zelf als clou te nemen: geen pillen, niet praten, maar schransen.
Daar zou ik dan nog een paar lekkere hyperbolen instoppen.

PS: tot mijn verrassing gebruik je toch een keer een naam als rijmwoord (Damian), hoewel je je daarover altijd in negatieve zin uitlaat.

PS 2: 'spuiden' lijkt me geen correct rijmwoorden voor luiden en duiden.

Hartelijke groet,
Wim
www.wimmeyles.nl

Nieuwste boek: Kortjakje (light verse, 2023)
Laatst bewerkt: 05 aug 2022 10:26 door Wim Meyles.
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Leuke afsluiting? 05 aug 2022 10:25 #3

Knap gedaan zeg!

Ik vond het grappig, wel een beetje lang, inderdaad. De vorm is goed gekozen denk ik voor een verhaal als dit.

Ik snap het slot niet:

BELATAFEL, daar ben ik niet bekend mee, of moet ik dat zo niet lezen?

Moet een terza rima niet eindigen op een of twee regels? (Van Wikipedia: it ends with either a single line or a couplet, which repeats the rhyme of the middle line of the previous tercet (yzy z or yzy zz).)

Ten slotte: "Dat ga ik aanstonds zeker doen, want is nu de witz?
Die regel mist een woordje (wat, denk ik)
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Leuke afsluiting? 05 aug 2022 10:33 #4

  • monnhauser
  • monnhauser's Profielfoto
  • Offline
  • Zeer gerenommeerd forumlid
  • Berichten: 222
  • Ontvangen bedankjes 516
Ha Jaap,

Wim was me voor. Het is zeker amusant, met enkele mooie zinnen, maar je verwacht een uitsmijter. De woordgrap belatafelen vind ik niet geestig, en het feit dat je hem moet kapitaliseren geeft al aan dat-ie de clou niet kan dragen.

Een ander punt van aandacht vind ik passages met onnodige antimetrie (regel 7: u; regel 9: dit; regel 33: naar; regel 43: is; regel 90: ambteNAren, regel 91: OM het leeuwenDEEL).

Het woordje 'dozen' in regel 26 kan me niet bekoren.

Ten laatste: voor de leesbaarheid lijkt het me verstandiger om niet binnen één terzine twee sprekers aan het woord te laten, zeker niet als de quote vervolgens weer over de witregel heen verdergaat (zie terzines 3, 13 en 18).

Hartelijke groet,

m
Enjambeert niet!
Laatst bewerkt: 05 aug 2022 10:40 door monnhauser.
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Leuke afsluiting? 05 aug 2022 15:56 #5

  • Frits Criens
  • Frits Criens's Profielfoto
  • Offline
  • Forumgod
  • Berichten: 2412
  • Ontvangen bedankjes 1959
Dag Jaap,

Het is ws geen gemakkelijk proces geweest om zo'n lang verhalend gedicht, met ook nog eens zeven heffingen per regel, tot een goed eind te brengen. Om daarnaast ook nog de spanning er een beetje in te houden, lijkt me helemaal een uitdaging. Ik deel de geleverde kritiek van Hendrikje, Wim en monnhauser dan ook grotendeels. Voor het geval je het werk zou willen bewerken zou mijn belangrijkste advies zijn om je lust te fabuleren wat in te dammen, o.a. door in pentameters te schrijven.

c.a.
Frits
Laatst bewerkt: 05 aug 2022 16:19 door Frits Criens.
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Leuke afsluiting? 05 aug 2022 16:40 #6

  • René Turk
  • René Turk's Profielfoto
  • Offline
  • Forumgod
  • Berichten: 622
  • Ontvangen bedankjes 645
Ha Jaap,

Deskundigen gaven mij dit jaar de tip een vers niet te lang te maken. Eén van die deskundigen was jij - de tiendubbele tripel, weet je nog ; ) Ik geef je hiermee graag terug wat jij me gaf : )

Natuurlijk is het razend knap wat je hebt gedaan, ik raak echter als lezer mijn aandacht kwijt. Dit thema zou zich zeker lenen voor een stuk of wat krachtige verzen van veertien regels vanuit een distichon geschreven. Je zou ze bijvoorbeeld allemaal dezelfde titel kunnen geven, met opeenvolgende nummers, zoals je wel meer ziet in bundels.

Grote groet,
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Leuke afsluiting? 05 aug 2022 19:33 #7

  • Jaap Bakker
  • Jaap Bakker's Profielfoto
  • Offline
  • Forumgod
  • Berichten: 1617
  • Ontvangen bedankjes 1736
Beste mensen,

Allemaal hartelijk dank voor de moeite die jullie namen om mij van antwoorden te voorzien. Jullie bevestigen allen mijn vermoedens.
Het vers is te lang en er komen te veel onderwerpen langs. Ook de clou kan het verhaal niet dragen. Het verhaal dat in dit vers ten grondslag lag, sloot af met een grap over de enorme babbelzucht van de hoofdpersoon. Dat had beter gepast.
Die karaktertrek wilde ik eigenlijk wel in stand houden. Ik denk dat ik dit gedicht in stukken hak en er een serie van ga maken met allerlei korte interviews. Of dat allemaal binnen een sonnet past, zoals René voorstelt, moet ik al doende nog uitvogelen. Maar ik had nog wel wat ideeën op de plank liggen voor vervolginterviews. Een eventuele clou kan dan weer aansluiten op het fantastisch gebabbel van de heer Kuipers. Ik kan hier wel weer verder mee.
Om nog even terug te komen op zijdelingse opmerkingen die door jullie gemaakt zijn:
- Ik had het gedicht nog niet door de redactionele molen gehaald. De antimetrieën en voorspelbare of foute rijmen moesten er nog uitgevlooid worden. Dat geldt ook voor het ontbrekende woordje waar Hendrikje op wijst.
- Ik blijf rijmen op eigennnamen toch een zwaktebod vinden in het algemeen. In dit geval is Damian, evenals Dirk, een concrete psychiater waarnaar verwezen wordt, dus dat vind ik niet zo bezwaarlijk. Als Damian Piet had geheten, had ik daarop een rijmwoord gevonden. Op Dirk rijmt helaas niet zo veel.
- Nog even voor Hendrikje: belatafelen is een synoniem van bedotten, beduvelen.
- Een terza rima is geen dichtvorm, maar een rijmschema volgens mij. Dus hoeft deze niet per se te eindigen met 1 of 2 regels. Wel zal de goede lezer hebben opgemerkt dat het woord in de middelste regel van de laatste strofe geen rijmwees is, want hij rijmt op het eerste rijmpaar van de eerste strofe. Wel zo elegant. Ik heb deze constructie wel eens vaker gezien.
- De wisseling van gespreksbeurten binnen een strofe vond ik ook niet zo elegant. Daar zal ik bij toekomstige bewerkingen rekening mee houden.
- Over het voorstel van Frits om met minder versvoeten te werken in de regel, moet ik nog even nadenken en experimenteren. Vooral omdat ik die waarschijnlijk wel wil houden om het babbelgedrag van de hoofdpersoon erin te houden. Dan werken die zevenvoeters beter dan vijfvoeters, denk ik. Zeker als ik ook nog de verzen in ga korten.

Nogmaals dank,
Jaap
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.
Bedankt door: Hendrikje de Koning

Leuke afsluiting? 05 aug 2022 21:39 #8

  • Niek Kalberg
  • Niek Kalberg's Profielfoto
  • Offline
  • Forumgod
  • Berichten: 1263
  • Ontvangen bedankjes 2401
Dag Jaap, voorwaar een bewonderenswaardige prestatie! Wat een poëtische exercitie..
Een paar opmerkingen;
- De professor herhaalt zich wel erg vaak als hij de draak steekt met de
gangbare therapeutische aanpak. En hoewel je hem ook als 'OH' neer wil zetten schaadt overdaad hier naar mijn idee.
- Ook valt het op dat hij zichzelf en zijn familie ruim uit de ruif van zijn nieuwe behandelwijze laat mee-eten
Dat lijkt me ook een leuke insteek voor de clou, waar het nu gezien de reacties wat aan ontbreekt. Als aap uit de mouw zeg maar.
Als je wil dat ik je die suggestie voor de laatste regel geef hoor ik het wel.

hartelijks, Niek
Laatst bewerkt: 05 aug 2022 21:39 door Niek Kalberg.
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Leuke afsluiting? 05 aug 2022 22:09 #9

  • Don Cennui
  • Don Cennui's Profielfoto
  • Offline
  • Gebruiker is geblokkeerd
  • Autist, Denker
  • Berichten: 353
  • Ontvangen bedankjes 79
- Over het voorstel van Frits om met minder versvoeten te werken in de regel, moet ik nog even nadenken en experimenteren. Vooral omdat ik die waarschijnlijk wel wil houden om het babbelgedrag van de hoofdpersoon erin te houden. Dan werken die zevenvoeters beter dan vijfvoeters, denk ik. Zeker als ik ook nog de verzen in ga korten.

Wissel af: 7 voeten voor de babbelzieke prof, 5 voeten voor de zakelijke interviewer; 3 voeten voor het toehorend publiek. Alle in strikt gescheiden terzines. Iets heel nieuws in vormvaste gedichten! Jij kan dat, weet ik zeker. Succes!

.
Show, don't tell.

It's not personal, it's just poetry.

"Dichters liegen de waarheid." (Bertus Aafjes)

Bloesem
    Te dichten is als water op het fruit
    In rijp bevroren uit een elfde spuit
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Leuke afsluiting? 06 aug 2022 08:31 #10

  • Jaap Bakker
  • Jaap Bakker's Profielfoto
  • Offline
  • Forumgod
  • Berichten: 1617
  • Ontvangen bedankjes 1736
Niek en Don ook bedankt.

Ik ga de boel op termijn herindelen, dus daar heb ik dan vast meerdere clous voor nodig. We zien wel even waar we uitkomen. Ik denk niet dat ik vijf- en zevenvoeters naast elkaar ga gebruiken. Dat lijkt me vooralsnog niet zo fraai.

Groet,
Jaap
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Leuke afsluiting? 06 okt 2022 10:29 #11

  • Jaap Bakker
  • Jaap Bakker's Profielfoto
  • Offline
  • Forumgod
  • Berichten: 1617
  • Ontvangen bedankjes 1736
Voor degene die benieuwd was hoe deze oefening is afgelopen: het is een zevenvoetige sonnettenseptet geworden, een halve krans, zeg maar. Ik heb het verhaal in aangepaste vorm over zeven terzarimasonnetten verdeeld met elk een kernachtige conclusie in het distichon. Die zeven disticha vormen dan weer een nieuw sonnet. Ook de gespreksbeurten zijn binnen de strofegrenzen gehouden. Benieuwd? Zal volgend jaar wel een keer in een boek verschijnen. :)
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.

Leuke afsluiting? 06 okt 2022 12:54 #12

  • René Turk
  • René Turk's Profielfoto
  • Offline
  • Forumgod
  • Berichten: 622
  • Ontvangen bedankjes 645
Benieuwd?

Zeker : )

Grote groet,
Alleen ingelogde leden kunnen reageren.
Tijd voor maken pagina: 0.187 seconden

Log in

Gebruikersnaam en wachtwoord:

Zoeken

Forum Recent

Uit het archief

Deksels leep spelletje

 
Oeroude goocheltruc:
Balletje-balletje
Winnen lijkt kinderspel
Maar je verliest
 
(Niet echter ik, die als 
Pseudogoklustige
Onder één hoedje speel
Met de artiest)