- Gegevens
- Geschreven door Judy Elfferich
Wikimedia Commons
Gerijmel van een ouder iemand
voor Robert Lederer
Aan ’t eind van wat men ‘sixties’ heet
herken ik amper mijn planeet,
de wereld die me geestkracht gaf –
zo hield ik chaos van me af.
De gouden tijd naar mijn idee
is al zo’n zestig jaar gelee,
met badkamers riant, royaal
en bidden voor het avondmaal.
Het auto- en het vliegverkeer
is efficiënt hoor, maar niks méér;
machinerie waar ik van droom,
die werkt op waterkracht of stoom.
De knop moest om: ik ben gezwicht
voor ’t adequaat elektrisch licht,
al koester ik de trappenhuizen
waarin nog vleermuisbranders suizen.
Familiespoken uitgedreven
maar niet hun waarden opgegeven:
dat plichtsbesef van protestanten
heeft praktische en mooie kanten.
Thuis zong men samen nog van blad,
’t was schande als je schulden had –
contant betaal ik tot mijn dood:
niks op de pof en nooit in ’t rood.
’t Vertrouwde kerkboek, goud op snee,
gaat onderhand drie eeuwen mee.
Een frisse preek is goed en wel,
getorn aan liturgie: een hel.
Seks was – en zal dat altijd zijn –
het allerlokkendste geheim,
maar de kiosk was toen nog vrij
van blaadjes vol smeerpijperij.
Welsprekendheid was kunst; was norm,
gold als beschaafde omgangsvorm.
Een scheet verdraag ik beter dan
vrij vers of zo’n nouveau roman.
Ook blijf ik verre van de school
die dweept met mythe en symbool;
wat ik betracht is: literaat zijn
voor lezers die niet van de straat zijn.
Als alles mag in elke les,
wie vindt dat onderwijssucces?
Wel wijzer waren de docenten
die mij Latijn en Grieks inprentten.
De ‘generatiekloof’ – ocherm,
we doen het maar met deze term –
wiens schuld die is? Van jong én oud
die niet zijn moerstaal onderhoudt.
Maar liefde en genegenheid,
die zijn nooit in, of uit de tijd.
’k Heb trouwe vrienden, inderdaad,
met wie ik eet, met wie ik praat.
En dan zou ík vervreemd zijn? Kul!
Ik die een nieuwe rol vervul,
nog mijn draai zoek in dit huis,
voel me bij wat echt is thuis.
Doggerel by a senior citizen, W.H. Auden (1907-1973)
vertaling: Judy Elfferich
voor Robert Lederer
Aan ’t eind van wat men ‘sixties’ heet
herken ik amper mijn planeet,
de wereld die me geestkracht gaf –
zo hield ik chaos van me af.
De gouden tijd naar mijn idee
is al zo’n zestig jaar gelee,
met badkamers riant, royaal
en bidden voor het avondmaal.
Het auto- en het vliegverkeer
is efficiënt hoor, maar niks méér;
machinerie waar ik van droom,
die werkt op waterkracht of stoom.
De knop moest om: ik ben gezwicht
voor ’t adequaat elektrisch licht,
al koester ik de trappenhuizen
waarin nog vleermuisbranders suizen.
Familiespoken uitgedreven
maar niet hun waarden opgegeven:
dat plichtsbesef van protestanten
heeft praktische en mooie kanten.
Thuis zong men samen nog van blad,
’t was schande als je schulden had –
contant betaal ik tot mijn dood:
niks op de pof en nooit in ’t rood.
’t Vertrouwde kerkboek, goud op snee,
gaat onderhand drie eeuwen mee.
Een frisse preek is goed en wel,
getorn aan liturgie: een hel.
Seks was – en zal dat altijd zijn –
het allerlokkendste geheim,
maar de kiosk was toen nog vrij
van blaadjes vol smeerpijperij.
Welsprekendheid was kunst; was norm,
gold als beschaafde omgangsvorm.
Een scheet verdraag ik beter dan
vrij vers of zo’n nouveau roman.
Ook blijf ik verre van de school
die dweept met mythe en symbool;
wat ik betracht is: literaat zijn
voor lezers die niet van de straat zijn.
Als alles mag in elke les,
wie vindt dat onderwijssucces?
Wel wijzer waren de docenten
die mij Latijn en Grieks inprentten.
De ‘generatiekloof’ – ocherm,
we doen het maar met deze term –
wiens schuld die is? Van jong én oud
die niet zijn moerstaal onderhoudt.
Maar liefde en genegenheid,
die zijn nooit in, of uit de tijd.
’k Heb trouwe vrienden, inderdaad,
met wie ik eet, met wie ik praat.
En dan zou ík vervreemd zijn? Kul!
Ik die een nieuwe rol vervul,
nog mijn draai zoek in dit huis,
voel me bij wat echt is thuis.
Doggerel by a senior citizen, W.H. Auden (1907-1973)
vertaling: Judy Elfferich
Voor de originele tekst, zie bijvoorbeeld hier:
- Gegevens
- Geschreven door Niek Kalberg
Wikimedia Commons
Des winters werd het water weleens hard
Dan riepen ze van Dokkum tot Stavoren:
‘Mirakels, kiek eens oan it het gevroren’
En gingen op hun doorlopers van start
Dan riepen ze van Dokkum tot Stavoren:
‘Mirakels, kiek eens oan it het gevroren’
En gingen op hun doorlopers van start
Omdat de tocht der tochten zou verjaren
Zaten 4 krasse knarren bij Matthijs
Nostalgisch te oreren over ijs
Hoe handig ze met transplantaties waren
Zaten 4 krasse knarren bij Matthijs
Nostalgisch te oreren over ijs
Hoe handig ze met transplantaties waren
En over kluuntapijten in een loods
En dat het dikwijls maar één dooidag scheelde
Zo sfeervol begeleid door oude beelden
Van helletochten door het land des doods
En dat het dikwijls maar één dooidag scheelde
Zo sfeervol begeleid door oude beelden
Van helletochten door het land des doods
De grijze kop gerimpeld en gelooid
Een zachte gloed van heimwee en verlangen
Ze weigerden dat hoofd te laten hangen
Maar Driek had al voorspeld: ‘Die tocht komt nooit.’
Een zachte gloed van heimwee en verlangen
Ze weigerden dat hoofd te laten hangen
Maar Driek had al voorspeld: ‘Die tocht komt nooit.’
- Gegevens
- Geschreven door Wim Meyles
freepng.es
Een wakker schaap uit Wervershoof
verwerpt het christelijk geloof.
Het lijkt haar onzin allemaal:
de scheppingsweek, het kerstverhaal
en Jezus lopend op een meer.
Ze zegt: 'De herder is mijn Heer.'
verwerpt het christelijk geloof.
Het lijkt haar onzin allemaal:
de scheppingsweek, het kerstverhaal
en Jezus lopend op een meer.
Ze zegt: 'De herder is mijn Heer.'
- Gegevens
- Geschreven door Piet Paaltjens
Zij heette Kee. Hij schreef zich Frits.
Zij zag wat scheel. Hij liep mank.
Een englenpaar. Maar zij erg bits,
En hij verschriklijk aan de drank.
Zij zag wat scheel. Hij liep mank.
Een englenpaar. Maar zij erg bits,
En hij verschriklijk aan de drank.
Zo woonden ze in een lekke schuit,
Als twee marmotjes in hun hol.
Geregeld schold zij hem de huid
En dronk hij zich met bitter vol.
Als twee marmotjes in hun hol.
Geregeld schold zij hem de huid
En dronk hij zich met bitter vol.
De tijd vliegt snel, vooral wanneer
De liefde 's levens zuur verzoet.
Hun koopren bruiloft kwam dus, eer
Het minnend paar het had vermoed.
De liefde 's levens zuur verzoet.
Hun koopren bruiloft kwam dus, eer
Het minnend paar het had vermoed.
In zijn verrassing leegde hij
Reeds 's morgens vroeg zijn tweede fles;
En van weeromstuit raasde zij
In ééns wel voor een week of zes.
Reeds 's morgens vroeg zijn tweede fles;
En van weeromstuit raasde zij
In ééns wel voor een week of zes.
Doch ziet! - Terwijl de teedre bruid
Haar eedle bruidegom en heer
Nog streelde, zonk opeens de schuit
Tot op de boom der stadsgracht neer.
Haar eedle bruidegom en heer
Nog streelde, zonk opeens de schuit
Tot op de boom der stadsgracht neer.
Het water stroomde 't roefje in
En vulde in nog geen ommezien
Frits' lege fles, zijn gemalin
En ook hemzelve bovendien.
En vulde in nog geen ommezien
Frits' lege fles, zijn gemalin
En ook hemzelve bovendien.
Toen taald' hij naar geen drinken meer,
En Keetje hield voorgoed de mond.
Dat was voor de allereerste keer
In hun gelukkig echtverbond.
En Keetje hield voorgoed de mond.
Dat was voor de allereerste keer
In hun gelukkig echtverbond.
Piet Paaltjens (Francois Haverschmidt)
14.2.1835 – 19.1.1894
Uit: Nagelaten snikken, De Arbeiderspers 1961
Uit: Nagelaten snikken, De Arbeiderspers 1961
- Gegevens
- Geschreven door Bert van den Helder
Flickr
Als kind deed ik met moeder Ganzenbord
en meestal liet ze mij dan stiekem winnen.
Ik was verdacht gelukkig in het spel,
want steeds wist ze de regels te verdraaien.
en meestal liet ze mij dan stiekem winnen.
Ik was verdacht gelukkig in het spel,
want steeds wist ze de regels te verdraaien.
Nu zit ze, omdat zij wat warrig wordt,
in een tehuis. Ik ga daar graag naar binnen.
Met mij een potje Ganzen wil ze wel,
al moet ze naar mijn voornaam meestal raaien.
in een tehuis. Ik ga daar graag naar binnen.
Met mij een potje Ganzen wil ze wel,
al moet ze naar mijn voornaam meestal raaien.
De regels zijn niet uit haar hoofd verdwenen
elk vakje weet ze blindelings te staan.
Haar rekenkunst is wel voorgoed verloren.
elk vakje weet ze blindelings te staan.
Haar rekenkunst is wel voorgoed verloren.
Ze staat op vijfenvijftig, werpt de stenen.
Een vijf, een twee; ze kijkt me vragend aan.
“Kijk nou, je mag acht vakjes nu naar voren”
Een vijf, een twee; ze kijkt me vragend aan.
“Kijk nou, je mag acht vakjes nu naar voren”
- Gegevens
- Geschreven door Otto van Gelder
Wikimedia Commons
Zoals een op het oog geslaagde vent
geschikt om onbekommerd mee te trouwen
zich gaandeweg ontpopt tot onbehouwen
karpatenkop met chronisch dranktalent
geschikt om onbekommerd mee te trouwen
zich gaandeweg ontpopt tot onbehouwen
karpatenkop met chronisch dranktalent
Zoals de meest begeerde aller vrouwen
wier handen je ook blindelings herkent
omdat je aan hun zachtheid bent gewend
opeens gewapend blijkt te zijn met klauwen
wier handen je ook blindelings herkent
omdat je aan hun zachtheid bent gewend
opeens gewapend blijkt te zijn met klauwen
Zo is het zacht verpakte brok agressie
begiftigd met een akelig humeur
als huisgenoot helaas niet meer te lozen
begiftigd met een akelig humeur
als huisgenoot helaas niet meer te lozen
en glijd ik langzaam af naar een depressie
gevoed door angst voor nagels en terreur
want ik heb de verkeerde kat gekozen
gevoed door angst voor nagels en terreur
want ik heb de verkeerde kat gekozen
- Gegevens
- Geschreven door Het vrije vers
Foto: Wikimedia Commons
I.M. Aart Staartjes
De oude man die in de diepte staart
en neerziet op het kleine aards gewemel
wist reeds: jou laat ik binnen in mijn hemel
jij bent hier heel hard nodig, meneer Aart
Voor jou heb ik één van de mooiste taken:
jij mag hier onze kindertjes vermaken
Ben Hoogland
*
Dag meneer Aart
Zelfs Buurman Baasje heeft geen woordje klaar
En schuifelt met betraande ogen langs de baar
Christiaan Abbing
- Gegevens
- Geschreven door Arjan Keene
Bron: Wikimedia Commons
Een toekan uit Timboektoe
vroeg: "Als ik het met een roek doe
wordt dat kind een timboekroekan
of komt er slechts gedoe van?"
vroeg: "Als ik het met een roek doe
wordt dat kind een timboekroekan
of komt er slechts gedoe van?"
- Gegevens
- Geschreven door Kees van den Heuvel
Een laatste woord – zijn laatste uur
Hij kon maar niets verzinnen
Pas toen de kapitein riep: ‘Vuur!’
Toen schoot hem iets te binnen
Kees van den Heuvel 2-11-1960 – 11-1-2010
Uit: Wat futen op een kluitje in het riet (De Stiel, 2010)
Vandaag precies tien jaar geleden overleed Kees van den Heuvel. Hij behoorde bij de top van de light-versedichters van Nederland, maar was de laatste jaren weinig in de belangstelling wegens ziekte. Hij publiceerde werk in diverse bloemlezingen, in De Tweede Ronde en in Randschrift/Parmentier, het blad waarvan hij redacteur was.
- Gegevens
- Geschreven door Wim Meyles
Beeld Homerus (bewerkt)
Ἄνδρα μοι ἔννεπε
Μοῦσα πολύτροπον
Hiermee begon ik mijn les
Op een dag
‘Olleke!’ dacht heel de
Adolescentenclub
Met als gevolg een
Homerisch gelach
ANdra moi ENnepe MOUsa poLUtropon' (Muze, bezing mij de arglistige man): de openingswoorden van de Odyssee, geschreven in dactylische hexameter
- Gegevens
- Geschreven door Christiaan Abbing
Wikimedia Commons
En na de wedstrijd volgt de analyse
Ik mag weer aan de desk – ik weet het wel
Wat fout ging, wat ze hadden moeten doen
Vanwege mijn vermeende expertise
Mijn kennis en ervaring in het spel
Mag ik mijn ongezouten mening geven
Ooit was ik immers bijna kampioen
Ze noemen mij hun éminence grise
En knikken braaf hier als ik iets vertel
Soms schrik ik wakker met een visioen
Een korte samenvatting van mijn leven
Een commentator die de beelden duidt
Zo’n angstdroom duurt gewoonlijk maar heel even
Nooit hoor ik hoe zijn strenge oordeel luidt
- Gegevens
- Geschreven door Frits Criens
Illustratie IB
'All animals are equal, but some animals are more equal than others'; Animal Farm, George Orwell
Mijn zoon, waarom toch melk je al die huisjes
Verniel je duinen en natuur in Zandvoort?
Wel, moeder, was het vorstelijke antwoord,
Ik heb nog heel veel hongerige kluisjes
Mijn geldzucht is een overerfbaar trauma
Ik kreeg het van mijn opa via jou, ma
- Gegevens
- Geschreven door Manuel van Baarsen
Foto Jon Tyson op Unsplash
De lucht is grauw – een lome soort van zondag
Mijn hoofd is stevig knallend uitgezet
De lucht is grauw – alleen nog de balkonvlag
Verwijst veelkleurig naar het kerstbuffet
Alsof ik in een lome soort cocon lag,
Zo werd ik wakker in mijn woonchalet
De vredevolle ochtendrust van zondag
Fungeert voor mij als valiumtablet
Het voelt of ik steeds tegen het plafond rag:
Mijn hoofd is stenig, bonkend tot-en-met
Geen zevenklapper, strijker of kanonslag
Verjaagt me hevig knallend uit mijn bed
Ik ben compleet door (als het in jargon mag)
De SAD in winterslaap gezet
- Gegevens
- Geschreven door Coenraedt van Meerenburgh
Illustratie: IB
Je doet iets wekelijks met hart en ziel,
En weken worden maanden, maanden jaren,
Gelukkig heb ik iets om te bewaren,
Met deze staat de teller op een ‘mille’.
Maar morgen ben ik weer gewoon aan zet,
Op naar het duizendeerste snelsonnet!
Het jaar 2020 was amper begonnen, Coenraedt van Meerenburgh had net zijn jaarlijkse show in Middelburg achter de rug en hij zorgde al voor een mijlpaal! Als snelsonnettenpatissier presteerde hij het om op nieuwjaarsdag zijn 1000ste (sic!) sonnettette te schrijven voor www.gedichten.nl . Die ‘mille-paal' plaatsen wij vanzelf graag ook hier, op Het vrije vers. Coenraedt is een van de zeven dichters die op de voorpagina van gedichten.nl de opengevallen plaats innemen van Meesterdichter Driek van Wissen.
In 2015 was er ook al iets te vieren: toen zag Coenraedts bundel 10 jaar snelsonnetten het licht, in het voorwoord bejubeld door niemand minder dan Frank van Pamelen: 'Maar bovenal proefde ik inspiratie. En vakmanschap. En liefde voor de dichtkunst.' Vanzelfsprekend blijft die bundel verkrijgbaar, het is een múst voor elke poëtisch ingestelde, maatschappelijk geëngageerde lezer. Coenraedts werken staan garant voor een hoog ‘oh ja!- gehalte’! We wensen hem nog vele mijlpalen van literaire fileerkunst toe!
Bestel 10 jaar snelsonnetten hier !
- Gegevens
- Geschreven door Jan Boerstoel
Foto: Unsplash
Rookt u alweer? Of houdt u het nog dapper vol?
En, zeg eens, heeft u nou uw moeder al gebeld?
Steeds in gesprek? Dat is een argument dat telt...
Oh, hoe bevalt het leven zonder alcohol?
En 's morgens trimmen, heeft dat al wat uitgehaald?
Twee hondenbeten, maar u zet voorlopig door.
Ach ja, zo'n hond neemt zich vaak heel wat anders voor.
Nóg iets, die rekening, heeft u die nou betaald?
Enfin...Nog éénenvijftig weekjes wachten maar,
dan krijgen wij opnieuw de kans met Oudejaar.
Met dank aan Jan Boerstoel voor de toestemming om deze sonnettine hier te plaatsen.
Uit: Veel werk (Bert Bakker, 2000)
- Gegevens
- Geschreven door Otto van Gelder
Bron: Wikimedia Commons
Hij vond zichzelf geheel en al uniek
en liet dat anderen voortdurend weten
zodat ze nooit hun rol zouden vergeten
van ademloos bewonderend publiek
Als rijkdom werd vergaard met zelfkritiek
had hij zijn tijd in armoede gesleten
maar dat hij deze kunst nooit heeft bezeten
is juist voor een dictator weer klassiek
De wereld zit vol onvoorspelbaarheden,
wordt soms opeens verraderlijk vals plat
wanneer hij te hooghartig wordt betreden
ontdekte de zojuist beschreven kat
toen er een oude bus kwam aangereden
die hem grof modelleerde tot een mat
- Gegevens
- Geschreven door Hendrik te Paske
Foto H. te Paske
Hoe lopen in tweeduizendtwintig de hazen?
Wie zullen er dan naar het Malieveld gaan?
We wachten het af, maar we hebben voortaan
Wel liever gedraai dan gegooi in de glazen
Zie en hoor: De Glazendraaier bij Abdij Sion in Diepenveen
- Gegevens
- Geschreven door Jacob van Schaijk
Illustratie IB
ellende, narigheid en veel verdriet
alsook een huid vol open tropenzweren
de stank van rotte vis in al zijn kleren
dat wens ik elke volbloed hypocriet
maar jou, gewone lieve man of vrouw
een jaar gewenst vol liefde en vol trouw
- Gegevens
- Geschreven door Otto van Gelder
Foto: Misty
Er liggen vuurwerkresten in de berm
Gelukkig zijn de laatste ledematen
Al links en rechts verwijderd uit de straten
En houdt de dag zich doof voor oud gekerm
Bij zijn debuut heeft deze nieuwjaarsmorgen
Zich voor de zekerheid in mist verborgen
Uit het archief
De stem
Een stem zegt dat ik plaats mag nemen
Ik weet alleen niet goed waarin
Dus heb ik nog maar weinig zin
Voorzie in feite veel problemen
Ik ga die plaats beslist niet claimen
Een kaartje koop ik evenmin
Ik blijf het liefst bij mijn vriendin
En schrijf voor haar nog wat poëmen
Maar hoe moet ik die stem negeren
En leg ik hem het zwijgen op?
Ik wil hem liever niet bruuskeren
Want anders roept hij keihard: Stop!
En als hij zo gaat commanderen
Dan kost mij dat beslist de kop
Dit gedicht won de 9e prijs in de 21e Willem Wilmink Wedstrijd, waar de opdrachtregel luidde:'Een stem zegt dat ik plaats mag nemen.