- Gegevens
- Geschreven door Ben Hoogland
Lees maar: u leest niet wat u leest
Het zingen van de allereerste geest
De man gaat op en onder in de straat
Profeet noch zend’ling monnik noch soldaat
Hij zoekt zichzelf een nieuwe reisgenoot
Een kruising tussen doper en de dood
Verbeeldt zich visioenen van een reis
Met kin en bakkebaarden glad als ijs
Een korte tussenlanding in een kroeg
Waar schakend sneeuw het druipend bloed versloeg
Men dwingt hem tot het zingen van zijn lied
Wanneer hij plots zijn zware lot inziet
Zijn reis wordt slechts gehinderd door een vrouw
Hij mist de trein die ik juist halen zou
En wolken stomend boven kolenvuur
Vertrekt zij op het voorgeschreven uur.
Uit Ben Hoogland: Het wak is gedicht. Herdichtingen Martinus Nijhoff (Liverse, 2015).
De bundel is helaas uitverkocht...maar gelukkig staat de pdf wel op internet.
De bundel is helaas uitverkocht...maar gelukkig staat de pdf wel op internet.
- Gegevens
- Geschreven door Het vrije vers
Bas Jongenelen hoopt morgen, 12 november, te promoveren op een proefschrift over humor in 1561. Sonnettenkransdichter O.B. Kunst zocht hem op en interviewde hem hierover.
Je onderzoek gaat over zestiende-eeuwse rederijkershumor. Rederijkers staan bekend om hun obsessie voor de vorm, zie je dat ook terug bij de teksten die je bestudeerd hebt?
Het vormvaste is een belangrijk onderdeel van de rederijkerscultuur, je moet het echter ook weer niet overdrijven. Ja, ze hadden regels voor hun literaire genres, maar die regels waren op een bepaalde manier buigzaam. Zo zien we geen metrum in hun werk, dat bestond namelijk nog niet. Dus de regel dat een bepaalde dichtvorm per se in een dubbele dactylus moet, zien we niet terug.
Welke regels hanteerden ze wel?
Een groot deel van de door mij onderzochte teksten zijn facties. Een factie is een kort humoristisch toneelstukje dat afgesloten wordt met een vrolijk liedje. Dat zijn de regels, nergens staat hoe kort kort is en hoe lang dat liedje moet duren. Een ander genre is het refereyn. Een refereyn kent een stockregel en een princestrofe – en daarmee hebben we de regelgeving eigenlijk wel gehad. Bij sommige wedstrijden werd bepaald dat het aantal lettergrepen per regel tien moest zijn, of twaalf; en soms was het aantal strofen beperkt. Maar in principe was je als dichter toch behoorlijk vrij, wie een refereyn van twintig strofen wilde maken, die kon dat. Er was niemand die zei: ‘Een refereyn hoort uit vijf strofen te bestaan.’ Een refereyn van twintig strofen was ook een refereyn. Dat zou bij ollekebollekes niet toegestaan zijn, stel je voor zeg: een ollekebolleke van drie strofen! Het Vrije Vers zou ontploffen!
Is het een soort vrijheid in gebondenheid?
Misschien wel, we zien bij wedstrijden wel een hang naar beknoptheid. De refereynen die in het Rotterdamse rhetorijckfeest ten gehore werden gebracht hadden bijna allemaal vier strofen. Dat was blijkbaar een lengte om het publiek mee te krijgen zonder voorbij het verveelpunt te komen. Die lengte stond niet in het wedstrijdreglement, maar bijna alle deelnemers hielden zich eraan. Het aantal regels per strofe was ook vrij, en toch hield nagenoeg iedere dichter zich aan het aantal van vijftien regels. De inhoud vliegt alle kanten op.
Zoals?
Er wordt door de Amsterdamse kamer kritiek geleverd op het landsbestuur in Brussel (zie mijn artikel op historiek.net), er was een grap over een dronken man die de billen van zijn vrouw aanzag voor haar borsten, er waren moppen over vreemdgaande vrouwen (daar heb ik ook over geschreven op historiek.net) en er waren refereynen met als thema dat het zo gezellig is om in Rotterdam feest te vieren. Bij de facties die op het Landjuweel in Antwerpen opgevoerd worden, is meer aandacht voor maatschappelijke satire. Daar gaat het over hongerige soldaten en over mannen die te veel drinken. Blijkbaar waren dat thema’s die toen speelden. Dan is er nog een derde belangrijke bron voor mijn onderzoek: het manuscript van Eduard de Dene. Deze Brugse rederijker was op sommige momenten zeer fel op de kerk, maar hij gebruikte dat handschrift om uit voor te lezen in beperkte kring. Dat is iets anders dan optreden in het openbaar, op plein voor het stadhuis in Antwerpen.
Was De Dene een strakke dichter? Zou hij tegenwoordig schrijven voor HVV?
Ja en ja. Zijn Testament Rhetoricael is erg omvangrijk, we kunnen hem daarom volgen in zijn stijl en onderwerpen. Hij is voor zijn tijd erg vormvast, zijn refereynen zijn erg goed, zijn rondelen zijn fraai en hij durfde ook te spelen met intertekstualiteit en andere postmoderne fratsen. Maar hij blonk vooral uit in liedjes. Ik vind zijn liedjes erg leuk en ik zou het fantastisch vinden als sommige ervan op muziek gezet zouden worden door een carnavalskapel. En dan niet de muziek gereconstrueerd op zestiende-eeuwse wijze, maar met de feestmuziek van nu. Stel je voor dat de Snollebollekes ‘Poy poy manneken poy’ uit zouden voeren, hoe geweldig zou dat toch zijn! Gratis tip van mij: wie zo’n feestliedje van De Dene op muziek zet, scoort daarmee een knaller van een carnavalshit. De Dene is een zeer fascinerende figuur en hij verdient een goede biograaf.
Jij?
Nee.
Wie wel?
Er lopen genoeg HVV’ers rond om deze handschoen op te nemen. Er zijn veel teksten van hem overgeleverd en ook de nodige biografische gegevens, de combinatie van die twee moet echt wel een goed boek opleveren – ik koop dat boek! Misschien zelfs een proefschrift, de biografie staat immers in de wetenschappelijke belangstelling.
Is je proefschrift ergens verkrijgbaar?
Met de titel Humor in 1561 en ISBN 9789402198690 is het bij iedere boekwinkel te koop.
- Gegevens
- Geschreven door Adjudant B
Montage van rechtenvrije plaatjes (IB)
Wat een teleurstelling!
Geen 130 meer.
Komt er een eind aan mijn
daag’lijkse race?
Nu wil Klaas Dijkhoff juist
snelheidsverlagingen.
Dat wordt een Malieveld
vol BMW’s.
- Gegevens
- Geschreven door Bas Boekelo
Een moslim veroordeeld in Bagdad
Omdat ie maar één keer per dag bad
Omdat ie maar één keer per dag bad
- Gegevens
- Geschreven door Inge Boulonois
Foto: pattyscholten.blogspot.com
De stemming in het dierenrijk wordt grauw
nadat de trieste tijding is vernomen.
Geen vogel zingt een lied bij dag en dauw:
de door hen alle zo geliefde vrouw
ging heen. De schrijfster was ze van hun dromen.
Voor troost zijn apen bij elkaar gekomen.
De octopusinkt kleurt diepzwart van rouw
en leguanentranen blijven stromen.
Halfstok bevlaggen luiaards nu hun bomen,
hoog in een treurbeuk kwijnt een rode wouw.
Alleen een uil kniest niet, dat wijze dier
beseft: in al haar verzen leeft ze hier –
nadat de trieste tijding is vernomen.
Geen vogel zingt een lied bij dag en dauw:
de door hen alle zo geliefde vrouw
ging heen. De schrijfster was ze van hun dromen.
Voor troost zijn apen bij elkaar gekomen.
De octopusinkt kleurt diepzwart van rouw
en leguanentranen blijven stromen.
Halfstok bevlaggen luiaards nu hun bomen,
hoog in een treurbeuk kwijnt een rode wouw.
Alleen een uil kniest niet, dat wijze dier
beseft: in al haar verzen leeft ze hier –
Uit de bundel Lichtvoetig III
Voor de oplettende lezer: het afsluitende distichon van Inge staat ook op de kaft van de bundel.
- Gegevens
- Geschreven door Hannelly Krutwagen
Vrijdagmiddagborrel
Hij zag haar met een kennersblik: een leuke, jonge griet
op vrijdagmiddag, uur of zes, zijn tong stroef van sulfiet.
De kruk – nog vrij? – naast deze prooi bood hem zijn jachtgebied.
Tot kwart voor zeven duurde het: “Mijn vrouw begrijpt me niet”.
op vrijdagmiddag, uur of zes, zijn tong stroef van sulfiet.
De kruk – nog vrij? – naast deze prooi bood hem zijn jachtgebied.
Tot kwart voor zeven duurde het: “Mijn vrouw begrijpt me niet”.
Ze keek tot in zijn zwarte ziel, haar ogen hemelsblauw
en luisterde naar het tekort van zijn absente vrouw.
Zijn hand inmiddels achteloos bewegend op haar mouw
vlak naast haar warme borst, één vinger streelde die heel flauw.
en luisterde naar het tekort van zijn absente vrouw.
Zijn hand inmiddels achteloos bewegend op haar mouw
vlak naast haar warme borst, één vinger streelde die heel flauw.
Het leek erop of deze schat, door alcohol verleid,
hem in haar armen troosten zou, tot minnespel bereid.
Toen hoorde hij haar zeggen: “Hoe een man zijn vrouw verwijt
dat zij niets van hem snapt, dat ken ik zeker tot mijn spijt.
hem in haar armen troosten zou, tot minnespel bereid.
Toen hoorde hij haar zeggen: “Hoe een man zijn vrouw verwijt
dat zij niets van hem snapt, dat ken ik zeker tot mijn spijt.
Want nooit als zij erbij is, maar in haar afwezigheid,
wanneer hij vreemdgaat heeft mijn vader ook die smoes. Altijd.”
wanneer hij vreemdgaat heeft mijn vader ook die smoes. Altijd.”
De komende tijd zullen we af en toe - met instemming van de auteur uiteraard - een gedicht plaatsen uit 'Lichtvoetig III'. Deze fraaie zevenvoeter is van Hannelly Krutwagen.
- Gegevens
- Geschreven door Arjan Keene
Afbeelding van pixabay.com
l'Automne, Mon Dieu,
plezant!
Aldus de lieu-
tenant
Hier is de herfst
wat kouder
Zo sprak de erfst-
adhouder
plezant!
Aldus de lieu-
tenant
Hier is de herfst
wat kouder
Zo sprak de erfst-
adhouder
- Gegevens
- Geschreven door Bas Boekelo
Afbeelding rechtenvrij van pixabay.com
Oortjes
Zijn bril bedient hem naar behoren
Net als de ’oortjes’ in zijn oren
En met een verse batterij
Zegt hij: Ik hoor er ook weer bij
Net als de ’oortjes’ in zijn oren
En met een verse batterij
Zegt hij: Ik hoor er ook weer bij
- Gegevens
- Geschreven door Jolien
Rechtenvrije foto van pixabay.com
Op een werkhond
Een militaire hond uit Best
werd in zijn training zwaar getest
De taak waarmee hij werd belast
was speuren naar een enge gast
Als resultaat van zijn gesnuffel
kreeg hij een Trumpiaanse knuffel
Een dieptepunt in zijn bestaan:
had hij dus toch een hondenbaan
werd in zijn training zwaar getest
De taak waarmee hij werd belast
was speuren naar een enge gast
Als resultaat van zijn gesnuffel
kreeg hij een Trumpiaanse knuffel
Een dieptepunt in zijn bestaan:
had hij dus toch een hondenbaan
Nederlandse militaire werkhonden zijn veel gevraagd in de wereld. Onlangs was er één nauw betrokken bij de uitschakeling van de IS-leider. Hij wordt binnenkort officieel door Trump ontvangen in het Witte Huis.
- Gegevens
- Geschreven door Het vrije vers
Tekening: Wikimedia Commons
3 november 1984
Vanavond ben ik veertig jaar in leven
en ik heb van het leven nòg geen weet.
Van alle honger die mijn moeder leed
is door de jaren slechts de dorst gebleven.
En alle rijmpjes die ik heb geschreven
zijn aan de adressanten niet besteed.
Zo wordt me alles wat me toch al speet
vanavond weer eens extra ingewreven.
Oh, naamdag van Hubertus, die een jager
en heilig was. Nou, ik ben geen van beide.
Ik doe alleen mijn best om door te lijden
en zelfs die resultaten blijven mager.
Een schaap dat blijft verdwalen op de heide
tot het verschijnen van de Grote Slager.
Met toestemming van Jan Boerstoel (dank!) overgenomen uit Aarts’ Letterkundige Almanak voor het George Orwell Jaar 1984
Jan Boerstoel, de bekende Nederlandse dichter en schrijver van onder andere liedteksten, vooral voor cabaret, schreef dit sonnet vijfendertig jaar geleden. Vandaag is hij vijfenzeventig jaar geworden! Het vrije vers feliciteert hem van harte met deze mijlpaal en wenst hem een bruisende en sprankelende dag toe! En voor de toekomst een champagne-waterval van nieuwe liedjes!
Het wordt zelfs een feestelijke maand want op 12 november verschijnt Tussentijd, een verzamelbundel van zijn liedteksten uit de afgelopen vijftig jaar. Een absolute must have.
De bundel is nu reeds te RESERVEREN bij zijn uitgever Prometheus.
Jan Boerstoel: Tussentijd, 144 blz. € 19,99; ISBN 9789044642629
EN... LUISTER vooral vandaag naar Andermans Veren! Fantastisch. Drs. P leidt Jan Boerstoel op onovertrefbare wijze in en Kick van der Veer laat liedjes van de jarige horen. Een absolute aanrader! Kick heeft ook een verrassing voor Boerstoel...
Achteraf te beluisteren via deze link .
Achteraf te beluisteren via deze link .
- Gegevens
- Geschreven door Niek Kalberg
Bron: Creative Commons
Een bidsprinkhaan uit Kudelstaart
was weer eens weg op bedevaart
‘ik loop die Compostella-route
gemakkelijk op blote voeten’
die uitspraak bleek wat geflatteerd
hij is bij Nieuwveen omgekeerd
omdat hij ergens iets verrekte
zijn heil zoekt hij voortaan in sekten.
- Gegevens
- Geschreven door Wim Meyles
Foto: Aliza Meyles
Ooit reed ik in Ferrari’s, supersnelle,
ik liet geronk uit mijn motoren zwellen,
ik was bevriend met Francorchampscoureurs.
Nu fiets ik meestal rond op mijn Gazelle
tot zadelpijn mijn lijf begint te kwellen
en ken ik bijna alle buschauffeurs.
Ooit vloog ik af en toe naar de Seychellen.
Ik sliep met mademoiselles van Estelle
in Marriotthotelinterieurs.
Nu zit ik op het strand van West-Kapelle
met buurvrouw driehoogachter Mariëlle
en ruik haar Hemabloemetjesodeurs.
Ooit at ik enkel wild en zalmforellen
met een dessert van roomijs en prunellen
bij Michelingidstopentrepreneurs.
Nu laat ik een goedkope rookworst wellen
of demp mijn trek met Febofrikandellen
van ’t allerlaatste kleingeld in mijn beurs.
Ooit schreef ik filosofische novellen.
Ik was geliefd, ik had iets te vertellen,
ik hoorde bij de Boekenbalauteurs.
Nu sterven één voor één mijn grijze cellen,
ik doe alleen nog columns voor Libelle
en houd me wat onledig met light verse.
Wim Meyles is zondag derde geworden bij het kampioenschap lightversedichten te Emmen. Dit was een van de door hem ingezonden verzen.
- Gegevens
- Geschreven door Bert van den Helder
Foto: Judith van den Helder
Ik zoek nog naar een nieuwe sport
Ik denk dat het wel darten wordt
Dus start ik met een Gulden Spoor
Daarna een flesje Rochefort
Verschillen zijn niet heel erg groot
Een Ciney Bruin, een Chimay Rood
De Brugse Zot mag er wel zijn
En ook een Budels Capucijn
Een Affligem, een Hertog Jan
Daar mis ik nog het fijne van
De Leffe neem ik van de tap
Dan Corsendonck en een La Trappe
Westmalle drink ik bij de vleet
Val Dieu, zodat ik niet vergeet
Dat darten niet zo moeilijk is
Als ik maar nooit een dubbel mis
Bert van den Helder won zondag de tweede prijs van het derde kampioenschap lightversedichten. Dit was een van de door hem ingezonden verzen.
- Gegevens
- Geschreven door Christiaan Abbing
Foto: Elbert Hendriksen
Ze zeggen wel dat Frans de taal der liefde is
Dat heb ik op de middelbare nooit gemerkt
Wanneer ik weer een 1 moest incasseren
Grammatica – ik had het meestal mis
Al had ik er echt keihard voor gewerkt
Zodat de moed mij in de schoenen zonk
Ik zou het later van een meisje leren
– Nu volgt romantische geschiedenis! –
Mijn durf was groot, mijn woordenschat beperkt
Een Frans gedichtje moest haar imponeren
Waarvan ik zelf vond dat het prachtig klonk
Zo ingenomen met mijn poëzie
Waarna ze mij een allerliefste glimlach schonk:
‘Ah desolée, j’en n’ai rien compris’
Christiaan Abbing won zondag de eerste prijs van het derde kampioenschap lightversedichten. Dit was een van de door hem ingezonden verzen.
- Gegevens
- Geschreven door Christiaan Abbing
Fotobewerking: Christiaan Abbing
Het schermpje van mijn telefoon flitst aan
't Is drie uur 's nachts, de buurtapp staat paraat
Alert op elk verdacht geluid op straat
Om midden in de nacht alarm te slaan
Nu heeft er iemand een gebonk gehoord
Een ander meldt volledig overstuur
Een donkere gedaante op de muur
Bij wie wordt er gestolen - of gemóórd?
De buurtpreventie-app raakt buiten zinnen
Een buurman roept al op tot harde strijd
Waardoor ik mij genoodzaakt voel te sturen:
'Ga maar weer lekker slapen, lieve buren!
Ik ben mijn voordeursleutel weer eens kwijt
En klim nu door een bovenraam naar binnen'
- Gegevens
- Geschreven door Niels Blomberg
Zal ik mijn appels gaan rapen of plukken?
Wacht ik op stormen met herfstige nukken
zodat ik enkel nog maar hoef te bukken
als ik een appel wil eten?
Zal ik mijn appels gaan plukken of rapen?
Als ik ze pluk kan geen rups ze nog kapen,
maar ik ben niet voor een ladder geschapen;
ik ga bij voorbaat al zweten.
Zal ik mijn appels gaan rapen of plukken?
Ik kan van keuzestress bijna niet slapen.
Geen van de opties kan mij echt verrukken.
Zal ik mijn appels gaan plukken of rapen?
Ik zou het werk’lijk niet weten.
Dit is een wisselrefrein, een door Niels Blomberg bedachte versvorm
- Gegevens
- Geschreven door Inge Boulonois
Fotomontage: Inge Boulonois
Treurnis op Facebook, hoor
Groeiende zedigheid
Reeds bij een bilpartij
Is men geschokt
Dus ben ik blij met een
Supervrijzinnige
Site waar het poedelnaakt
Niet wordt geblockt!
- Gegevens
- Geschreven door Hanny van Alphen
Begerig sloop een wolf op kousenvoetjes
door bos en hei en zag de overvloed.
Inhalig rook hij reeds het warme bloed
van blatend vlees, nu stil, het sliep nog zoetjes.
Dat was een kolfje naar de wolf zijn poot,
hij beet er zeker veertien schapen dood.
- Gegevens
- Geschreven door Louise Dorren
Een hommel uit De Groote Peel
begiftigd met een gouden keel
maakt snelle opgang in Carré
als zangtalent en nouveauté
lofwaardig, jubelt het journaille
is bovenal haar wespentaille!
begiftigd met een gouden keel
maakt snelle opgang in Carré
als zangtalent en nouveauté
lofwaardig, jubelt het journaille
is bovenal haar wespentaille!
- Gegevens
- Geschreven door Het Heen- en Weerschap
Uitnodiging voor alle vrienden van Drs. P en Het Heen- en Weerschap voor de uitreiking van de Drs. P Trofee en de presentatie van Het Nieuwe Jaar- en Bewaarboek.
Graag je komst bevestigen via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
