Het vrije vers

(Psst ... primeurtje. Quirien is met een klimaatbundel bezig, dus mocht u plannen hebben in die richting: houd daar onmiddellijk mee op!)

We leven nog teveel in het verleden
En denken dat het heus wel goed zal gaan
We doen in feite wat we altijd deden
Want sober leven durven wij niet aan

We blijven steken in ons rijke heden
Verwende mensen, levend in een waan
Gênant gewoon dat een scholier uit Zweden
Zo onbevreesd voor ons is opgestaan

Dus kappen nu met al die luxe dingen
Dat vliegen is gewoonweg uit de tijd
Want na ons krijgen zij de rekeningen

En dat gaat zachtjesaan een beetje wringen
We leven niet voor onze aardigheid
Begint dat nu een beetje door te dringen?

Ach kijk wat een scheetje
Zeg meisje hoe heet je
O jij bent dus Greetje
Die iedereen kent

Lukt het een beetje
Als miniprofeetje
Wie redt ons planeetje
Als jij er niet bent?

We hoorden je praatje
Je ging tot het gaatje
Die woede die staat je
Je speech was urgent

Jij plantte het zaadje
Van 'Wereld beraad je'
En Red het klimaat je
Bent meer dan een vent!

Jan was soldaat, voor haar te min
Zij zocht het meer bij hoge pieten
Soms tegen beter weten in
Liet zij soldaten domweg schieten

Een chimpansee in Burgers’ Zoo
kijkt mensjes tot vervelens toe
hij krabt zijn kop, hij krabt zijn kont
en steekt de vingers in zijn mond
van kinds af aan is hij gekooid
en ‘t leven vliedt terwijl hij vlooit

De winter staat me zo ontzettend tegen
Ik ben het pokkenweer al maanden zat
Vanavond kwam ik thuis, verkleumd en nat
Want sneeuwt het niet, dan is er mist of regen

Ook heb ik gister ernstig kou gevat
Ik haat de vorst, de onbestrooide wegen
Al twee keer heb ik op mijn gat gelegen
Want ook de stoepen zijn gevaarlijk glad

Ik woonde vele jaren op Bonaire
Mijn ouders zijn de armoe daar ontvlucht
Zo werd mijn warme winter een polaire

Voor global warming ben ik niet beducht
Die is het antwoord juist op mijn misère
Dus ik vrees de klimaatdiscussieklucht

Alleraardigste Lezer (V/M)

Dit schreef Adriaan van Dam in het forumgedeelte van “Het Vrije Vers” op 20-02-2015. Een paar jaar voordat hij getroffen zou worden door een zware hersenbloeding. Na een langdurige revalidatie krabbelde hij langzaam op maar bezweek uiteindelijk aan de gevolgen van longkanker.

Uit de gedichten van Adriaan stelde Remko Koplamp een boekje samen met 47 sonnetten die, zoals bovenaan al te lezen viel, allen in eerste instantie geïnspireerd zijn op jazz-standards en evergreens.

Remko: “Adriaan was een plezierdichter in de ware zin van het woord. Een vakman ook met een geheel eigen geluid en op het forum hebben de meesten hem leren kennen als een zeer aimabel collega-dichter. Ik ben verheugd dat ik deze ‘muzikale’ gedichten middels een bundeltje aan de vergetelheid heb mogen ontrukken.”

straks lig je daar, te rusten onder zand
of klei of wat dan ook, een meter diep
gestorven aan de cholera of griep
vermorzeld door een dolle olifant

wat maakt het uit, het is niet relevant
je bent terug bij wie je leven schiep
je moest direct op reis toen Hij je riep
en maakte zelfs je rommel niet aan kant

voor schoonmaak krijgt niet iedereen de tijd
en voor je klusjes stuurt Hij ook geen meid
maar ach, wat zou een hulpje kunnen doen

wat kan het schelen ook, ga goedgeluimd
je hebt al zoveel rotzooi opgeruimd
en kunt nu rustig gaan met goed fatsoen

Hier zien we echt een zeldzaamheid:
een Kieteldodo-veer. 

Die vogelsoort bestaat niet meer.
Ze hebben indertijd
– het is een triest verhaal –
zich doodgelachen, allemaal.

Half negen, meldt de bel in het lokaal,
het tijdstip dat de les moet gaan beginnen.
De halve klas is echter nog niet binnen,
maar op een maandag is dat heel normaal.

Voorlopig overheerst het groepsgewoel,
terwijl er soms nog een komt binnenvallen
die enthousiast verwelkomd wordt door allen.
Na een kwartier zit ieder op zijn stoel.

De helft hangt doelbewust achterstevoren,
want voor een puberende knul of meid
is de docent geen topprioriteit,
vooral niet als hij wil gaan overhoren.

Babet en Kelly hebben een conflict.
Ook is er wat geroezemoes rond Esther,
die net ontmaskerd is als cyberpester.
Kim krijgt een klap, want die heeft haar verklikt.

Probleemjeugd is aanwezig bij de vleet:
twee blowers, drie autisten, vier aspergers,
vijf ongediagnosticeerde tergers
en Rita Lynn, die flink ADHDeet.

Met schoolwerk wordt de klas zwaar overvraagd:
Chantal dreigt door de werklast te bezwijken
als vakkenvuller met twee krantenwijken.
Haar vader heeft de school al aangeklaagd.

Geruzie thuis bij Willemijn en Bas;
ook zijn er huiswerkvrijvergunninghouders:
drie kinderen met briefjes van hun ouders:
stress, anorexia, obesitas.

Opeens verschijnen tranen van verdriet,
eerst bij Dolores, daarna bij Mercedes:
die ouderwetse shit van Archimedes:
drie keer behandeld, maar ze snappen ’t niet.

Waarna de hele meute reageert:
of hij de stof nog eenmaal uit wil leggen.
Dat kan hij hen natuurlijk niet ontzeggen,
waarna de klas spontaan applaudisseert.

De uren, dagen, weken vliegen heen.
Maar wat er ook gebeurt, hij blijft blijmoedig,
al gaat het met de stof niet echt voorspoedig:
pas na twee maanden klaar met hoofdstuk een.

Is de ultieme challenge uw parool?
Er zijn nog vacatures bij de school.

Waarom heb ik ooit deze woning betrokken
Aan ’t kruispunt van Doemsteeg en Dodemanslaan
Waar schimmen hun slag in de duisternis slaan
En avonden lang om mijn ziel zitten gokken

De nacht stapelt uren als loodzware blokken
En vleermuizen piepen van wanhoop en waan,
De balken verzakken, de vloeren vergaan,
Het klamme behangsel ziet zwart van de pokken

Vannacht voor de laatste keer wakker geschrokken,
In ’t karige licht van de krimpende maan
Bood deurwaarder Dood mij een dwangbevel aan

Nog even een tip voor de adem zal stokken:
Ach mens, laat u niet door een makelaar lokken
Naar ’t kruispunt van Doemsteeg en Dodemanslaan

het huis van de man en zijn vrouw
gekocht ‘om hun beurzen te spekken’
bekennen ze, ‘zónder know-how’
en zonder een spier te vertrekken

de man en de vrouw in dat huis
nu blijkt het er alom te lekken
(dat zag ik zonet op de buis)
bij monstering van de vertrekken

die vrouw in dat huis met ’r man
‘ha, ha’ denk ik ‘stelletje gekken’
maar stilletjes droom ik ervan
om net zoals zij te vertrekken

Kom naar de eilanden!
Jutter en dagjesmens
Flatscreens en knuffels
Voor iedereen zat

Ga niet slechts af op de
Waterbestendigheid
Sleep ook de andere
Troep van het Wad

Ik wil een kerk zonder religie
Een moskee zonder profeet
Ik wil een bijbel zonder God
Een synagoge zonder leed

Ik wil wapens zonder kogels
Een oorlog zonder bloed
Ik wil woede, zonder kil
En ook verder alles goed

Ik wil een oordeel zonder voor
Migranten zonder vlucht
Ik wil een weg zonder een wil
Naar een altijd schone lucht

Ik wil leven zonder dood
Stevig drinken zonder kater
Ik wil vangen zonder bot
Ik wil nu en ik wil later

Graag een trojka hier en daar
Altijd heen en zonder weer
Maar bovenal toch, bovenal
Wil ik jou, zonder meer

Het nieuwe jaar is nog pril, en er verschijnt al een recensie. Op Meander is de bundel 'Lichtvoetig II' besproken. De bundel verscheen n.a.v. het tweede Nederlands Kampioenschap Light Verse, zoals vaste lezers weten. De recensent is verrast door inhoud en vorm, en roept dan ook bijvoorbeeld: "Er zijn perfecte sonnetten bij, rijmend, in juiste maat en versvoet met kwatrijnen en terzinen." Voor ons een tautologie, voor een ander een geheel nieuwe ontdekking. En over een terza rima sonnet wordt gejubeld dat de regels zowaar een afwisseling van tien- en elftallen lettergrepen kent. Voorwaar een wonder. De samenstelling van de bundel wordt op het conto van Het Vrije Vers gesteld, dat is teveel eer, want niet geheel waar. Maar de aandacht is welkom en wordt zeer gewaardeerd.

Alhier te vinden en te lezen:

https://meandermagazine.nl/2019/01/poezie-kort-2019-1/