De Pruisische Staatsanwalt Waldemar Dyrenfurth (+ 1899), tijdgenoot van Alois Mückenspucker, bedacht in zijn studententijd een fictief personage, Bonifatius Kiesewetter, en bezong die in een aantal obscene gedichten in een strakke vorm, die tot op heden veel navolging vindt. Voornaamste karaktertrek van Bonifatius is dat hij geslachtsgemeenschap heeft met alles wat dierlijk, plantaardig, mineraal of chemisch vervaardigd is (al is het dikwijls een barones) en/of daar zijn behoefte in of op doet.

Deze bijdrage van onze Teutoonse buren aan het light verse is van een on-Duitse bescheidenheid en bestaat uit vier jambische regels van 9, 4, 3, en 2 lettergrepen, waarbij één rijmwoord twee maal voorkomt met verschillende betekenissen en niet meteen herkenbaar, bijv. "ünterjochen - unter Jochen". Hoofdletters en interpuncties zijn verboden en een titel is verplicht die het gedicht becommentarieert of extra inhoud geeft.

Notaris Friedrich Daniel uit Göttingen, een ernstig man met poëtische bevliegingen, stuurde dit serieus bedoelde gedicht naar het tijdschrift Fliegende Blätter in de hoop op plaatsing:

In Nederlands schrijven wij met moeite eens af en toe een ruilrijm, terwijl het bij de voormalige bezetter een ware volkssport is om Schüttelreimen te schrijven. Nu schijnt het ruilrijm, Nederlands voor Schüttelreim ook daadwerkelijk uit het Duitstalig taalgebied afkomstig te zijn en dat verklaart misschien de grote populariteit. De afgelopen jaren verschenen er bundels, theorieboeken en cd-roms vol met geschuttelreim. Er zijn zelfs dichters die zich in het genre gespecialiseerd hebben en hier vind je uitzonderlijk veel voorbeelden.

 

Het Leberreim, een eeuwenoud (de oudst bekende stamt uit de 16e eeuw) tweeregelig rijmpje dat populair was aan de stamtafel in de 17e en 18e eeuw en nog in de 19e eeuw geliefd in plattelandskringen. In oude verzamelbundels zijn ze nog terug te vinden.
Het Leberreim begint traditioneel met de regel "Die Leber stammt von (ist) von einem Hecht und nicht von" waarna een andere diernaam volgt en de tweede regel met de clou, frappe of moraal. 

Log in

Gebruikersnaam en wachtwoord:

Zoeken

Forum Recent

Uit het archief

Sterfdag Driek van Wissen (21 mei 2010)

driekjanzandbergen2
Foto: Jan Zandbergen 
 
Vandaag is het precies 10 jaar geleden dat Driek van Wissen overleed.
Deze zeer gedenkwaardige dag vraagt om iets bijzonders, temeer daar de officiële herdenking  in Groningen door corona helaas geen doorgang kan vinden. Van hogerhand is er gelukkig al voor gezorgd dat Hemelvaart met deze dag samenvalt.
Daarnaast plaatsen we niet alleen onderstaande, door hemzelf in 1984 getypte brief met sonnet, maar hebben we ook de dichters van Het vrije vers opgeroepen Driek met een nieuw vers te eren.
De beste zullen vanmiddag op deze onvolprezen site worden geplaatst!
 
drieyoutube
 
Kijk intussen naar Driek op YouTube..:  
(samen met Anton van Doornmalen)
briefDriek
Drieks brief werd, met toestemming van zijn weduwe, opgenomen in Er is light! Tien jaar gebonden, de jubileumbundel van Het vrije vers die een paar maanden geleden verscheen. Bij de samenstelling kwam in het contact met Paul Ilegems deze brief boven water. In de jubileumbundel zijn naast dit sonnet zowel Van Wissens bekende 'Middelbaar onderwijs' opgenomen als Paul Ilegems dichterlijke reactie daarop, getiteld 'Lager onderwijs'. De brief van Driek vormde daar weer een reactie op.
De paperback van Er is light is verkrijgbaar bij elke boekhandel. De hardcover alleen bij MijnBestseller