Het vrije vers

Bevrijd van vormloosheid

Omdat light verse lééft

Gegevens

zomerdag

Op deze warme dag een liedtekst van de doctorandus. Afgelopen zaterdag stond het in Trouw in de poëzierubriek van Janita Monna. We hebben de tekst aangepast aan hoe Drs. P het lied zelf ten gehore bracht.
 
 
Zomerdag
 
Je staat er altijd toch weer even van te kijken
Hoever je reizen kunt voor niet zo erg veel geld
Zodat je dromen en legenden mag bereiken
Waarover vroeger soms in boeken werd verteld
 
Een chartervliegtuig brengt je naar de meest uitheemse punten
Met vergezichten, palmen, oude kunst en romantiek
Inheemse dansen, markten, lekkernijen, kleren, munten
En alles even schilderachtig, leerzaam en uniek
 
Jawel, de hele wereld ligt nu voor je open
Het goed geprogrammeerde kleurendrukgebied
Toch kun je al die reisgeneugten ook ontlopen
Want zo onmisbaar zijn ze niet
 
De lome zomeruren dromen voorbij
Je ligt volkomen stil op de hei
De warme vlakte geurt en gonst om je heen
Je bent verrukkelijk alleen
Een blauwe hemel waar je haast in verdwijnt
De adem van een zon die heel nabij schijnt
Een ruimte waar je zonder drukte geniet
Gewoon maar een hogedrukgebied
 
Drs. P
 

Gegevens

KeesStipfoto

Kees Stip in Ouwehands Dierenpark; fotograaf onbekend
 
Gister was de honderdste geboortedag van Drs. P en vandaag, zes jaar vóór hem, dd. 25 augustus 1913, zag Cornelis Jan Stip het levenslicht. ‘De Opperlandicus die de rijke fauna in deze wereld rechtvaardigt’, zo karakteriseerde Battus hem. De Trijntje Fops van Kees Stip zijn overbekend. Een paar weken geleden lieten de dichters van Het vrije vers zich met verve door deze versvorm inspireren en vierden we hier de alternatieve Tekenweek: een week lang dagelijks een nieuwe fop over een teek op de voorpagina. Maar hoe kwam Kees Stip eigenlijk tot het schrijven van deze dierenverzen? 
 
De dichter onthulde dit toen Yvonne Kroonenburg hem in 1982 interviewde voor de Haagse Post. Het artikel verscheen op 13 maart in die krant. ‘En eh, hoe was het ook alweer, o ja, ik had vrienden en die hadden twee zoontjes en daar heb ik toen een paar versjes voor gemaakt. Deze weet ik nog:
 
De vogelstruis, gelijk bekend
is in het lopen zeer behend-
ig en zijn vogelstruisenei
gewoonlijk in het zand legt hij.’
 
Met deze primitief aandoende fop is het, in het begin van de jaren vijftig, begonnen. Beroemd werd zijn meesterlijke ‘Op een bok’:
 
In Siddeburen was een bok,
die machtsverhief en worteltrok.
Die bok heeft onlangs onverschrokken
de wortel uit zichzelf getrokken,
waarna hij zonder ongerief
zich weer in het kwadraat verhief.
Maar ’t feit waardoor hij voort zal leven 
is, dat hij achteraf nog even
de massa die hem huldigde 
met vijf vermenigvuldigde. 
 
In de verzamelbundel  ‘Het Grote Beestenfeest. De beste Trijntje Fops aller tijden’ (Uitgeverij Bert Bakker, 1988)  staan maar liefst meer dan 600 fops. Hoe maakte hij die? 
 
Heel vroeg opstaan, om vier uur, verklapte Stip in het interview, en dan ‘net zo lang klungelen tot zo’n beest eruit springt. Dat moet voor zeven uur en tot nu toe is het altijd gelukt’. Van 1952 tot 1964 schreef hij twee keer per week onder pseudoniem van Trijntje Fop  zo’n vers voor de Volkskrant. Dit stuurde hij indertijd gewoon per briefkaart op. Slechts twee keer werd zijn fop niet gepubliceerd. De fop die Stip in 1954 aan het roomse mandement 'De katholiek in het openbare leven' wijdde, wilde de Volkskrant niet opnemen. Bij de tweede keer was het briefkaarttarief net verhoogd van 6 naar 7 cent, wat Stip was ontgaan. De redactie weigerde dat vers te plaatsen. ‘Trijntje Fop heeft deze keer verstek laten gaan’, berichtte de krant toen…  
 
Helaas heb ik Kees Stip nooit ontmoet. Wel kwam ik Patty (Klein-)Scholten, de Grande Dame van light verse en een zeer aimabel mens, met een zekere regelmaat tegen. Zij kende Stip heel goed; ze deelden de liefde voor de dieren en schreven beiden light verses voor ‘De Tweede Ronde’, een Nederlands literair tijdschrift met een vaste rubriek voor dit genre. Zo’n vijf jaar geleden verhuisde Patty Scholten naar een kleiner appartement en schonk me toen haar integrale verzameling  van dit kwartaaltijdschrift. Uiteraard pronkt die schat in een van mijn boekenkasten! 
 
In een van die afleveringen trof ik tot mijn verbazing een ansicht aan, geadresseerd aan Kees Stip. Het aardige van die kaart is dat er dierfiguren in een fantasievolle omgeving op prijken, passend bij Stips oeuvre. De kaart ontving hij, zo valt van het adres af te leiden, in het laatste gedeelte van zijn leven toen hij in een tot woonhuis verbouwde boerderij in Sellingen woonde:
 
kaartstiptweezijdig
 
Wie weet heeft Kees Stip ooit een aantal afleveringen van De Tweede Ronde aan Patty geschonken. Of haar uitsluitend de kaart gegeven. 
 
Nog in het jaar van Stips overlijden in 2001, wijdde De Tweede Ronde als hommage een aflevering aan hem. Bekende dichters als Jan Boerstoel, Frits Criens, Drs. P, Ivo de Wijs, Driek van Wissen en natuurlijk Patty Scholten schreven verzen voor de overledene, die in het herfstnummer verschenen. Ook Frank van Pamelen droeg daaraan bij. Zijn fop  ‘Op een kip’ heeft een klinkende moraal: 
 
Het poëziepeil van Kees Stip
Dat haalt voorlopig nog geen kip. 
 
Dat dit een aansporing mag vormen voor de huidige generatie light versedichters! 
 
 
 

Gegevens





Jij bent de wildste 

Jij bent de wildste die ik ken
Jij bent nog wilder dan ik ben
En ik gaf altijd maar weer toe
En werd met jou niet moe
Ik weet niet wat ik doe (wohowow)

Jij bent nog erger dan ik dacht
Hebt me volledig in je macht
En wat ik ook probeer
Ik ben mezelf niet meer
Jij kunt me krijgen dag en nacht

In jouw armen
Volg ik trouw ieder spoor
Dat verschijnt
In jouw armen
Ga ik blindelings door
Tot het eind
Tot het allerlaatste eind

Jij bent de wildste die ik ken enz.

Jij bent nog erger dan ik dacht enz.

Ik wil leven!
Geef me helemaal bloot
Slavernij
Ik wil leven
Ook al leef ik me dood
Blijf bij mij
Want m’n leven dat ben jij!

Ik wil leven!
Geef me helemaal bloot
Slavernij
Ik wil leven!
Ook al leef ik me dood
Blijf bij mij
Blijf bij mij

H.Thun 1970

De honderdste geboortedag van Drs. P is een mooi moment om een onbekende tekst van zijn hand voor het voetlicht te brengen.
De gevierde tenor was gefascineerd door levensliederen in het begin van zijn carrière, en zijn vroege werken waren geheel in de sfeer van dit genre geschreven.
Bekend is dat een bewerking van zijn Ik heb mijn eer op Katendrecht verloren zelfs door Slome Japie in diens repertoire werd opgenomen.

Minder bekend (ontdekt door Vic van de Reijt) is dat hij onder het doorzichtige pseudoniem H. Thun de b-kant van Willy Alberti’s De glimlach van een kind van tekst voorzag met het lied Zon in Mexico.

En helemaal onbekend (tot vandaag) is dat hij onder datzelfde pseudoniem ook een tekst schreef voor de zangeres José den Burger, ten behoeve van het Songfestival in Knokke van 1970, getiteld Jij bent de wildste die ik ken.
Dat Knokke songfestival was toen net zo populair als het huidige Eurosongfestival, met zo’n negen deelnemende landen die een team uitvaardigden.
Het spektakel werd in al die landen op tv uitgezonden.

Het Nederlandse team van 1970 bestond uit gevestigde namen als Bonnie St. Claire, Marius Monkau, Jacco van Renesse en Helen Shepherd.
En José den Burger, toen een opkomend zangeresje onder wat toen 'beatgirls' werd genoemd. 
Het was de regisseur Rob Touber (tevens haar regisseur), die Drs. P verzocht speciaal voor die gelegenheid een tekst voor haar te schrijven, waar de doctorandus aan voldeed.

Met dit nummer bewees hij ook de vereisten waaraan toen een typisch songfestivalnummer moest voldoen, volledig in de vingers te hebben.
Zoals de herhalingen van refrein/couplet en het lalalala op de achtergrond van vrouwenstemmen (Het vervangen van lalalala door ding-a-dong ding-a-dong zou Nederland een paar jaar later de eerste prijs opleveren bij het andere songfestival).
Er werd een singletje van het nummer geperst, dat in de persmap werd opgenomen.
Niet duidelijk is of het daarna ook is uitgebracht, het is onvindbaar. Mogelijk niet, omdat Spanje won, met Julio Iglesias.

De zangeres kon hierover ook geen duidelijkheid verschaffen; ze vertrok na het festival naar Spanje voor gastoptredens in het tv-programma Estudio Abierto en leidde sindsdien een bewogen leven: ze bewoog over de hele planeet met af en toe een stop in Nederland.
Na haar definitieve terugkeer in ons land is ze nu al jaren schilderes en trouwambtenaar (Wie meer wil weten moet 'Josina den Burger' googelen).
Ze was zo aardig een geluidsopname te sturen van haar exemplaar van het singletje, zodat deze tekst niet verloren is geraakt en nu voor het eerst sinds jaren weer te beluisteren is.


Foto José den Burger


Met dank aan José den Burger kunt u uit volle borst meezingen (met de tekst, of bescheiden in het lalala-koortje) ter meerdere verhoging van de feestvreugde op deze heuglijke dag

Klik daarvoor hier

Mocht bovenstaande link niet direct werken, dan hier:

http://muziek.gijs.info/StreamIcy.php?Nmbr=1754&HML=H

Gegevens
Dyscalculie
 
Het is niet echt een soort fobie
en ook geen cijferallergie.
Ik ben niet zo'n getalgenie:
geen som die ik correct doorzie.
Ik reken daarom, critici,
alleen met telmachinerie
(en graag ook op uw empathie).
 

Gegevens
Precies drie jaar geleden stierf Daan de Ligt, Stadsdichter van de Haagsche Courant en een der dichters van het eerste uur bij Het vrije vers. In 2016, het jaar van zijn overlijden, gaf hij zelf nog de bibliofiele bundel handgeschreven gedichten uit. Het volgende sonnet is daaruit overgenomen.
 
deligt
 
 

Gegevens
wijzekat
 
’t Is niet uit hoogmoed dat ik heb gezwegen,
integendeel, ik had met je te doen
als mens met een wat schamel tijdrantsoen
die recht op slechts één leven had gekregen.
 
Ik heb je door de dagen zien bewegen:
van hordeloper over elk seizoen
tot trage dwaler tussen straks en toen
op zoek naar waar de finish was gelegen.
 
’t Is dankzij negen levens dat wij katten,
genietend van de ruim bemeten tijd,
een glimp ontvangen van de eeuwigheid
en ook een eeuw op waarde leren schatten.
 
Maar als ik het bestaan door negen deel
dan zeg ik zelfs met zwijgen nog te veel.
 

Gegevens

zwam

Een ocelot in Zwammerdam
Die sjikker uit de buurtkroeg kwam
Liep langzaam heen naar haar chalet
Ze wilde niet alleen naar bed
Ik hoop toch zo, bedacht ze later,
Dat ik straks opsta met een kater
 

 

Gegevens
woodstock
 
Ontmoette langs de weg een kind van God.
Ik vroeg hem waar hij heenging, en hij zei:
'Naar rockbands toe, op Yasgurs boerderij.
Terug naar buiten trekt je ziel weer vlot.'
 
'Wel, mag ik mee? De smog moet weg uit mij.
Ik voel me net een tandwiel, draai kapot.
Misschien komt deze tijd de mens aan bod.
Ik weet niet wie ik ben, maar leer dat bij.'
 
In Woodstock telden we een half miljoen.
Overal zang en viering was het toen.
We zijn van sterrenstof, we zijn van goud.
 
We zijn van koolstof, tig miljard jaar oud.
Ik droomde bommenwerpers werden vlinders.
Weg duivelspact! Terug de Tuin in, kinders.
 
Jan  Kal gaf ons toestemming zijn bewerking van Woodstock tot sonnet over te nemen, waarvoor dank!
 
WOODSTOCK, Engelstalige tekst van Joni Mitchell
 
Well, I came upon a child of God
He was walking along the road
And I asked him, "tell me, where are you going?"
This he told me
 
Said, "I'm going down to Yasgur's Farm
Gonna join in a rock and roll band
Got to get back to the land
And set my soul free"
 
We are stardust, we are golden
We are billion-year-old carbon
And we've got to get ourselves
Back to the Garden
 
Well, then can I walk beside you?
I have come to lose the smog
And I feel myself a cog
In somethin' turning
 
And maybe it's the time of year
Yes, and maybe it's the time of man
And I don't know who I am
But life is for learning
 
We are stardust, we are golden
We are billion-year-old carbon
And we got to get ourselves
Back to the Garden
 
We are stardust, we are golden
We are billion-year-old carbon
And we got to get ourselves
Back to the Garden
 
By the time we got to Woodstock
We were half a million strong
And everywhere was a song
And a celebration
 
And I dreamed I saw the bomber jet planes
Riding shotgun in the sky
Turning into butterflies
Above our nation
 
We are stardust, we are golden
We are caught in the devil's bargain
And we got to get ourselves
Back to the Garden
 
 

Gegevens
trapportaal
 
Een dame in het trapportaal
Terwijl ik haastig nederdaal
Omhuld door een portaaltrap
 
Die trap was redelijk royaal
Haar omvang nogal magistraal
Kortom, het was bepaald krap
 
Een botsing tussen vlees en staal
Het resultaat: een hels kabaal
Een dubbeltraps frontaalklap
 
Veel schade aan het materiaal
Benevens ook collateraal
En dat voor een portaalgrap
 
 

Gegevens
teek7
 
In Groesbeek vroeg een teek zich af,
wat is de facto mijn komaf?
Hij boorde vele bronnen aan
en riep ten slotte zeer voldaan,
toen hij een stamreeks had bekeken:
“Mijn voorouders, dat zijn Azteken.”
 

Gegevens
teek2
 
In Lutjegast liep van de week
Op straat ineens een reuzenteek
De menigte die ijlings vlood
Werd nageschreeuwd door de exoot:
‘U heeft zich glad op mij verkeken
Ik hoor slechts tot de uitroepteken’.
 

Gegevens
teek4
 
Kieskeurig sprak een teek uit Groet
zijn voorkeur uit voor biefstukbloed.
‘Nee,’ sprak zijn nicht uit Zwammerdam,
‘ik zuig het liefst aan achterham.’
Hun hollebolle neef uit Leek
is echter meer een T-bones-teek.
 

Gegevens
teekfive
 
Een teek woonachtig in Ten Boer
vertolkte op een jazz-concours
subtiel, bewogen en heel sterk
Dave Brubecks meest bekende werk
en boekte, dat staat buiten kijf,
een groot succes met zijn ‘Teek Vijf’.
 

Gegevens
 teekdans2
 
Een nog halfwassen teek uit Ansen
Ging zaterdags vaak koortsig dansen
En deed de chacha en de jive
Op ah, ha, ha, ha, stayin' alive
Zo hoort hij tot, gezien het ‘shaken’,
De orde van de discoteken
 

Gegevens

benhoogland

Een teekje uit de Bergse Zoom
Studeerde af als anatoom
Maar toen zij wilde promoveren
Begon haar prof te protesteren
'Dat snap ik niet', zei zij, 'ik koos
Als onderwerp de tekendoos'
 

Gegevens

gekko

Dit dier is dol op oud papier.
Hij wordt niet vaak gezien
maar af en toe gehoord
in muffe rommelkasten.
 
Geritsel en gesmak:
hij zet zijn leesbril op,
verknaagt een krantenkop
en kauwt de snippers fijn.
 
Hij bouwt op zijn gemak
een nest van paperassen.
 
En soms hoor je hem gapen.
Dit beest wil weinig licht,
hij zet zijn leesbril af
voor lange winterslapen.
 
Dus doe hem een plezier
en laat die dozen dicht.
 
Als niks zijn rust verstoort
dan legt hij heel misschien
een maf gefrommeld ei
en komt er weer een Stapelgekko bij.

 

Gegevens

lachen

De humor maakte plaats voor lange tenen
We zijn al snel gekwetst tot op het bot
De deur naar ironie viel in het slot
De sleutel lijkt helaas voorgoed verdwenen
 
Om nog een keer te voelen hoe het was
Moet ik nu om te lachen aan het gas
 

Gegevens
lovegame
 
Ze dacht: hij zit fijn boven te computeren.
Maar dan hoort zij opeens verdacht gesteun,
een ware porno soundtrack vol gekreun
en ze begint al op de trap te foeteren.
 
“Maar schatje,” roept hij, “maak toch niet zo’n stennis,
ik zit te kijken naar het vrouwentennis!”
 

Gegevens
cemetery
 
De klokken luiden, afscheid wordt genomen
Een korte plechtigheid, een vers, een lied
De gang naar ‘t kerkhof, nee, die is er niet
Ik zie de stoet vertrekken langs de bomen
 
De oude zerken staan hier schots en scheef
En ook de houten kruizen, half vergaan
Waarop al lang de namen niet meer staan
Daar weer en wind ze langzaamaan verdreef.
 
De lege plekken met de hoge grassen
Vertellen dat de tijd veranderd is.
Men kiest voor rouwmis noch begrafenis
Maar gaat in vlammen op om te verassen.
 
Ik fluit als ik het stille hof verlaat
Heel zacht de cemetery blues op straat.
 

Gegevens
opeensnoek2
 
‘n Snoek beet laatst in Hoogeveen
Bij toeval in een meisjesbeen
Nu de gemeente moet beslissen
Of ze de vijver leeg gaat vissen
Zegt hij: ‘Ik ben geen ruziezoeker
Ik lees mijn krantje en ik snooker’
 
 
  1. Drs. P bij de pont van Amerongen
  2. Sluierhoff
  3. Dichter in spe
  4. Nog zesduizend
  5. Bijdehandje
  6. Stilte
  7. Die Kunst der Fuge
  8. Oscar
  9. Verbanning
  10. Wien Neêrlands bloed

Het vrije vers

Log in

Gebruikersnaam en wachtwoord:

Zoeken

Forum Menu

Forum Recent

Bijdragen

Uit het archief

Waar gebeurd

   

    De winkeljuf had iets heel doms gedaan
                    Mijn beste bril
    Iets buigen en daarbij wat verder gaan
                    Dan dat het wil
    Ze keek mij eerst nog wat onnozel aan
                    Was even stil
  Garantie - morgen klaar, had ik verstaan
                    Een peulenschil

    Dat dagje zonder bril, was écht gekloot
                    En ronduit shit
    Glimlachend gaf zij hem terug, malloot,
                    Mijn rijk bezit
    Waarbij zij uitzicht op haar boezem bood
                    In bloot met wit
Voor 't eerst zag ik pas goed: wat heeft die stoot
                    Een slecht gebit

Licht

Liederlijk

Interessant