Valentijn
- Gegevens
- Geschreven door Christiaan Abbing, Frits Criens, adjudant B
Fluttering heart, optical illusion (Helmholtz, 1867)
Christiaan Abbing: De bloemist
Een roos voor Iris, een voor Marjolein
Een voor Camille, eentje voor Jasmijn
En kijk, voor Madelieve zijn er twee
En ook voor Amaryllis zijn er rozen
Een bos voor Linde, Lotus en Rhodé
Boeket voor Erica en voor Chloé
Smaragden stelen, blaadjes als fluweel
Die geuren en die kleuren, kijk ze blozen
Ik heb de allermooiste uitgekozen
Ja, Valentijnsdag is een goed gebruik
Ik neem er ieder jaar opnieuw aan deel
Al doet de romantiek me niet zoveel
Ikzelf krijg enkel vlinders in mijn buik
Wanneer ik de pecunia’s weer ruik
Frits Criens: Valentijn
Vanmorgen droomde ik van Valentijn
Liefst zeven van mijn stil verliefde fans
Verzonden mij per roze post hun wens:
Een groot verlangen dicht bij mij te zijn
Ik opende mijn brievenbus dus gauw
En ja hoor, zeven brieven, alle blauw
Adjudant B: alternatief distichon
Ik werd pardoes verblind door helder licht
Één brief ontplofte, recht in mijn gezicht.
Schenk mij nog maar eens in
- Gegevens
- Geschreven door Remko Koplamp
WikimediaCommons
Door een langdurig te hoog alcoholgebruik
Vermoedde ik heel eventjes dat korsakov —
De zeer beruchte ziekte die veroorzaakt wordt
Door een langdurig te hoog alcoholgebruik
En die kan leiden tot een absoluut verlies
Van het geheugen — mogelijk veroorzaakt wordt
Door een langdurig te hoog alcoholgebruik
Op een kip
- Gegevens
- Geschreven door Manuel van Baarsen
Foto: freepik
Een kip op stok in Reimerswaal
gaf commentaar op het journaal:
“Wat klaagt men over quarantaine?
Want wij zijn zonder vorm van gêne
plots opgehokt voor lange duur
met honderdduizend in een schuur!"
Haar buur beaamde haar protest:
“Corona en die vogelpest
beheersen heel het aardse leven.
Die angst blijkt wel wat overdreven,
nu ik me er meer in verdiep;
we gaan meer dood door brand of griep."
Jan Boerstoel: de Sonnettine (het 'Boerstoel-sonnet')
- Gegevens
- Geschreven door Jan Boerstoel
Foto: Wikimedia Commons
Jan Boerstoel beantwoordt enkele vragen van Inge Boulonois over de sonnettine oftewel het 'Boerstoel-sonnet'
Het verhaal gaat dat Jan Boerstoel indertijd de versvorm bedacht en dat Drs. P er later de naam ‘sonnettine’ aan gaf. Deze elegante jambische vorm bestaat uit twee vierregelige strofen en een liefst theatraal distichon. Qua lengte zit het fraai tussen sonnettette en sonnette enerzijds en sonnet anderzijds in. Het rijmschema is abba cddc ee waardoor het op een Shakespeare-sonnet lijkt waaraan een kwatrijnontbreekt.
Hoe is die vorm ontstaan? Als rijmschema geeft Het vrije vers niet uitsluitend abba cddc ee, maar ook abba abba cc. In de verzamelbundel 'Veel werk' uit 2000 tref ik alleen de vorm met vijf rijmklanken aan. Heeft Jan Boerstoel die met drie zelf wel eens geschreven, vroeg ik me af?
Helaas leidt de vorm weleens tot misverstanden. Dat komt doordat in 1994 'De troost van hagelslag' verscheen, een bundel van Herman Pieter de Boer. Volgens het voorplat bevat de bundel 116 sonnettines. Op de achterkant lees ik: ’Zoals in de muziek de sonatine een sonate van kleine omvang is, licht van aard, zo is in de dichtkunst van Herman Pieter de Boer de sonnettine een licht en klein sonnet’.
Zijn sonnettines tellen echter geen tien maar veertien regels, geen pentameter maar een tetrameter; het rijmschema is, evenals het Franse sonnet, abba abba ccd ccd, In 1978 kwam van De Boer trouwens al het bibliofiele bundeltje 'Zeven sonnettines' uit, dat is vóór Boerstoels 'Poésie d’Amour', een bundel met uitsluitend sonnettines. Van wie is nu eigenlijk de ‘sonnettine’ en hoeveel regels telt deze vorm?
Jan Boerstoel was zo vriendelijk mijn vragen te beantwoorden.
Om te beginnen, de term sonnettine bestond al. Ik ben sinds januari 1983 in het bezit van het boekje ‘Louter Streelzucht en andere sonnettines’ ( Uitgeverij Fontein / United Dutch Dramatists, Den Haag 1982) van Herman Pieter de Boer met daarin zo’n 100 ‘echte’ sonnetten.
Eind mei 1983 kwam ik via de uitgeverij in contact met het Amsterdamse reclamebureau Ted Bates. Die planden een campagne voor het promoten van Franse wijnen uit het Bergeracgebied. De bedoeling was om een klein boekje te maken dat aan de hals van een fles gehangen kon worden. Zij dachten aan 20 nieuw te schrijven toepasselijke kroegversjes of maximaal 10 wat langere gedichten. Na enig overleg besloot ik tot het laatste. Aanvankelijk leek het (kleine) rondeel mij wel geschikt, maar nadat ik er één geschreven had kwam ik toch tot de conclusie dat ik in die vorm te weinig kwijt kon. Vervolgens stelde ik shakespearesonnetten voor, ook een vorm waarvan ik hield, vooral vanwege het theatrale effect van de distichon aan het eind, maar het geplande boekje bleek te klein voor veertien regels per pagina. Ten slotte besloot ik om dan maar een kwatrijn weg te laten en zo ontstond het eerste vers in de nieuwe vorm, waarvoor toen nog geen naam bestond.
Truffels
In Bergerac gaan varkens aan de lijn
om met hun snuit de bodem los te woelen
op zoek naar ondergrondse paddestoelen,
die kostbaarder dan goud heten te zijn.
De truffel, die bij ieder eetfestijn
het toppunt vormt van ’s gastheers goed bedoelen,
bereikt ons dus, voor hen die dat zo voelen,
via de natte snufferd van een zwijn.
Gelukkig, dat ook hier, gewoon de wijn
slechts mensenhanden vraagt om goed te zijn.
Dat was ook meteen het enige vers met slechts twee rijmklanken dat ik maakte. Daarna kwam er nog één met drie rijmklanken en uiteindelijk werd vijf de norm. 'Chambre à deux' heeft drie rijmklanken en komt evenals 'Truffels' uit ‘Poésie d’Amour’.
Chambre à deux
Een kamer met behang in zeven kleuren
en met een bed, dat onbehoorlijk kraakt
bij iedere beweging die je maakt:
ziedaar ons resultaat van uren leuren.
Maar uit de keuken waaien goede geuren
van wat zo straks, sans doûte, nog beter smaakt
naar boven en het uitzicht is volmaakt,
dus moet ik maar eens ophouden met zeuren.
Met jou in Bergerac, de wijn, de zon.
Ik zou niet weten hoe het beter kon.
Sindsdien heb ik, voor zover ik kan nagaan, altijd vijf rijmklanken gebruikt (abba cddc ee). Wel varieer ik met een zekere willekeur in het eindrijm, nu eens mannelijk, dan weer vrouwelijk of slepend, en in het aantal versvoeten. Ook wil ik nog wel eens enjamberen. Dat is tot op de dag van vandaag zo gebleven. Het boekje waar het allemaal voor bedoeld was kreeg (niet op mijn verzoek trouwens) de naam ‘Poésie d’Amour’ en bevatte het ‘eerste opzet’-rondeel en zeven nieuwe ‘tienregeligen’. Aan het project was een wedstrijd verbonden, de wijndrinkers/lezers konden zelf ‘een gedichtje of wat mooie gedachten’ opsturen naar (het kantoor van de Franse landbouworganisatie) Sopexa in Den Haag en daarmee ‘een reis voor 2 personen naar de geboortestreek van Vins de Bergerac winnen. Waar dat in geresulteerd heeft kan ik mij niet meer herinneren, in elk geval niet in stapels gedichten en gedachten ter beoordeling, maar wel is mij het prettige honorarium bijgebleven.
Eind 1984 werd ik benaderd door Paul Arnoldussen, journalist van Het Parool, voor wie ik daarvóór toen hij aan andere bladen verbonden was wel eens wat geschreven had. Hij vertelde dat Het Parool onder de naam ‘Tijd van leven’ een nieuwe bijlage voor de zaterdagkrant voorbereidde en vroeg zich af of ik daarvoor elke week een gedicht zou willen schrijven. Uiteraard wilde ik dat en al pratend over de vorm waarin herínnerde ik mij mijn Bergeracgedichten. Vanaf december 1984 tot januari 1988 mocht ik aldus alles wat maar in mij opkwam en vooral de actualiteit elke week in die krant becommentariëren en daarnaast ging ik ook in De Tweede Ronde en andere tijdschriften ‘mijn eigen versvorm’ gebruiken. Augustus 1997 kwam het Algemeen Dagblad met het verzoek voor een wekelijkse column, wat tot september 2000, met een korte proza-onderbreking, opnieuw een hele reeks sonnettines opleverde. Inmiddels was de naam als versvorm ook een beetje van mij geworden. Sinds maart 2017 schrijf ik tweewekelijks een sonnettine in het blad Argus.
Wie en wanneer precies de naam sonnettine als versvorm aan mijn ‘uitvinding’ is gaan verbinden valt niet meer na te gaan. Ik meen, dat Drs.P daarmee begonnen is, maar wanneer en waarom kan ik hem (helaas) niet meer vragen. Overigens heeft Ivo de Wijs het nog lang over het ‘Boerstoel-sonnet’ gehad. Wel heeft de naam een soort bevestiging gekregen in de negende herziene druk van Jaap Bakkers ‘Nederlands Rijmwoordenboek’ uit 2008. In de afdeling ‘Dichtgids’ wordt hij op p.69 als versvorm opgevoerd met een voorbeeldvers (Reünie) van mijn hand ofwel van ‘de man die de sonnettine heeft ontwikkeld en veelvuldig heeft beoefend’. Herman Pieter de Boer heb ik in de loop van de tijd diverse keren ontmoet, maar de sonnettine is in het collegiale contact nooit ter sprake gekomen en ook hem kan ik niet meer vragen of hij ooit iets heeft geweten van het alternatieve gebruik van ‘zijn’ benaming.
Uit welke hoek waait welke wind
- Gegevens
- Geschreven door Hendrik te Paske
PublicDomain, bewerking IB
Dit weekend bleef Ciara keten
Die namen gaan op alfabet
Maar zonder U,X,Y en Z
Een storm zal nooit Xantippe heten
En mettertijd meldt Willemijn
Dat Jan en Piet in aantocht zijn
Nederland heeft zich dit jaar aangesloten bij een Europees alarmsysteem dat stormen detecteert en van een naam voorziet. Het KNMI mocht ook een aantal namen aandragen. Mijn krant koos r4 als metrische artikelkop.
Ciara
- Gegevens
- Geschreven door Wim Meyles
publicdomainpictures.net
Mijn Ciara is behoorlijk instabiel.
Ze wisselde vandaag compleet van stemming,
dan kent ze urenlang geen rust of remming
en maakt ze mij onzeker en fragiel.
dan kent ze urenlang geen rust of remming
en maakt ze mij onzeker en fragiel.
Ik weet in zo'n tempestueuze fase:
het beste is haar uit te laten razen.
het beste is haar uit te laten razen.
Reclame
- Gegevens
- Geschreven door Christiaan Abbing
Afbeelding: Unilever.nl
Het is alweer een poosje op tv:
Een vers om wasproducten te verkopen
Met zinnetjes die nét niet lekker lopen
En kreupelrijm, daar zit ik nogal mee
Ik was dus principieel niet met Robijn
Vanwege dat verschrikkelijke rijm
Corona
- Gegevens
- Geschreven door Hanny van Alphen
Foto: Center for Disease Control and Prevention
Met buurman heerlijk een sigaartje roken
Al wandelend en kletsend tot de kroeg
Is dat voorbij of ben ik nu te vroeg
En komt een virus enkel onrust stoken
Al wandelend en kletsend tot de kroeg
Is dat voorbij of ben ik nu te vroeg
En komt een virus enkel onrust stoken
Hoezeer het buitenleven mij ook lokt
Ik heb mezelf voorlopig opgehokt
Ik heb mezelf voorlopig opgehokt
Tweetsonnet
- Gegevens
- Geschreven door Coenraedt van Meerenburgh
Foto E. Andork, bewerking IB
“Vanavond zijn twee dierbare vriendinnen
Onaangenaam behandeld in de trein,
Het zullen eens géén Marokkanen zijn!
O, Nederlanders, ga je toch bezinnen.
Breek los van politiek correct gelul,
En lees op Twitter al mijn flauwekul.”
Vuurwerk
- Gegevens
- Geschreven door adjudant B
Illustratie IB
Als twintigtwintig straks is afgelopen
De kerkklok op het dorpsplein twaalven slaat
Dan blijft het vast angstwekkend stil op straat
Want knalvuurwerk heeft u niet kunnen kopen
Dus stel ik voor dat wij dan met z’n allen
Op straat champagnekurken laten knallen
Doppen
- Gegevens
- Geschreven door Jaap Bakker
Illustratie IB
Een dop in het oor van de man
Beschermt tegen andermans ronken
Doet al het geluid in de ban
Zo zacht had het nimmer geklonken.
Een man met een dop in zijn oor
In diepe gedachten verzonken
Alleen met zijn binnengehoor
Aan stilte en krantje geklonken.
Een oor van een man met een dop
Aan beker met bier volgeschonken
Een toost op de rust in zijn kop:
Een oorlam wordt hierop geklonken!
Er is light: de gebonden dichters!
- Gegevens
- Geschreven door Het vrije vers
Achterkant jubileumbundel
Vooraankondiging jubileumbundel
- Gegevens
- Geschreven door Redactie Het vrije vers
Omslagontwerp: IB; schilderij: Carl Spitzweg
Het vrije vers viert haar tienjarig bestaan met een feestelijke uitgave, getiteld: ER IS LIGHT! Tien jaar gebonden. De bundel bevat het beste, mooiste en geestigste werk van het enige Nederlandse podium voor light verse en gebonden gedichten.
Maar liefst vijfenzestig dichters, de crème en de crème de la crème in dit specifieke genre, etaleren hun vakmanschap en bewijzen over een bewonderenswaardige flexibilteit in taal te beschikken.
Het boek telt 184 pagina’s, de verzen variëren van epigrammatische kwatrijnen tot lyrische balladen. De inhoud is geestig, speels en vooral verrassend, m.a.w. de feestelijke anthologie onderstreept de voortgang van een vruchtbare, niet weg te cijferen traditie.
Meer nieuws volgt zodra de bundel te bestellen is!
Papa
- Gegevens
- Geschreven door Bert van den Helder
“Heeft papa al mijn tekening gezien?
Ik heb hem in de keuken opgehangen.”
Dat zei mijn jongste dochter, Evelien.
“Heeft papa al mijn tekening gezien?”
Hij had gister geslagen en nadien
kwam hij laat thuis, met lipstick op zijn wangen.
“Ja, papa heeft je tekening gezien.
Ik heb hem in de keuken opgehangen.”
Ik heb hem in de keuken opgehangen.”
Dat zei mijn jongste dochter, Evelien.
“Heeft papa al mijn tekening gezien?”
Hij had gister geslagen en nadien
kwam hij laat thuis, met lipstick op zijn wangen.
“Ja, papa heeft je tekening gezien.
Ik heb hem in de keuken opgehangen.”
Late vogels
- Gegevens
- Geschreven door Niels Blomberg
Wikimedia Commons (Jos Zwarts)
De goudvinken hebben mijn vetbol gevonden
De staartmezen hebben mijn pinda’s verslonden
Al zijn ze ook prachtig, mij zijn ze een kwelling:
Drie dagen te laat voor de tuinvogeltelling
De staartmezen hebben mijn pinda’s verslonden
Al zijn ze ook prachtig, mij zijn ze een kwelling:
Drie dagen te laat voor de tuinvogeltelling
Oogappeltjes
- Gegevens
- Geschreven door Wim Meyles
flickr.com
De tand des tijds is traag maar onvermijdelijk.
De wet van de natuur is o zo simpel:
een babyface krijgt mettertijd een rimpel;
de schoonheidskoningin is appetijdelijk.
De wet van de natuur is o zo simpel:
een babyface krijgt mettertijd een rimpel;
de schoonheidskoningin is appetijdelijk.
Al zijn ze jaren golden en delicious,
de mooiste meisjes worden granny smithjes.
de mooiste meisjes worden granny smithjes.
Pensioen
- Gegevens
- Geschreven door Hannelly Krutwagen
Pixabay
Ik moest nog even oefenen met drijfkaarsen in bad.
Dat is best wel onhandig want je brandt je blote gat.
Maar toen ik dus de slag van wellness thuis te pakken had
ging ik volkomen los want ja genieten is je dàt.
Dat is best wel onhandig want je brandt je blote gat.
Maar toen ik dus de slag van wellness thuis te pakken had
ging ik volkomen los want ja genieten is je dàt.
Ik was mijn haar gewoon met water uit kristallen beken.
Ik denk voortaan dus niet: ach gèt een halve schelp met snot
maar eet die oesters met wat zachte kreuntjes van genot
omspoeld door wijnen die ik maar met moeite uit kan spreken
Ik denk voortaan dus niet: ach gèt een halve schelp met snot
maar eet die oesters met wat zachte kreuntjes van genot
omspoeld door wijnen die ik maar met moeite uit kan spreken
van een chateau dat destijds nog geschapen is door God.
Een cruise hoort absoluut te prijken op mijn bucket-list!
Dineren aan de captain’s table met een pianist
die je een fooi moet geven in een grote glazen pot.
Een cruise hoort absoluut te prijken op mijn bucket-list!
Dineren aan de captain’s table met een pianist
die je een fooi moet geven in een grote glazen pot.
In een gemengd gezelschap zeg ik dan terloops ‘scabreus’
als een pikanterietje schalks ten beste wordt gegeven
door ook zo’n grijze trendy mee-genieter van het leven.
Die sla ik slapjes op zijn kromme schouder “serieueueus!”
als een pikanterietje schalks ten beste wordt gegeven
door ook zo’n grijze trendy mee-genieter van het leven.
Die sla ik slapjes op zijn kromme schouder “serieueueus!”
Dat kan ik allemaal denk ik zo’n dag of veertien doen.
Daarna is alles op daar ik meer gat heb dan pensioen.
Daarna is alles op daar ik meer gat heb dan pensioen.
Verslaafd
- Gegevens
- Geschreven door Frits Criens
Nu jij van mij genoeg begint te krijgen
Blijf ik niet over jouw verslaving zwijgen
Die onze liefde pijlsnel ruïneert
Blijf ik niet over jouw verslaving zwijgen
Die onze liefde pijlsnel ruïneert
Met jou valt straks geen land meer te bezeilen
Hoe vaak al heb ik vurig geprobeerd
Ons tweetjes weer als paar aaneen te rijgen
Om samen naar de hemel op te stijgen
Maar steeds heb jij mijn handvat genegeerd
Ons tweetjes weer als paar aaneen te rijgen
Om samen naar de hemel op te stijgen
Maar steeds heb jij mijn handvat genegeerd
Er valt met jou geen land meer te bezeilen
Verdwenen is de vrouw die mij deed geilen
En vaak verraste met de gekste bedtricks
Want nu je hem hebt, ben je niet te peilen
Ik ga je nieuwe vlam naar buiten keilen
Eruit je valse vriendje ... weg met Netflix!
Verdwenen is de vrouw die mij deed geilen
En vaak verraste met de gekste bedtricks
Want nu je hem hebt, ben je niet te peilen
Ik ga je nieuwe vlam naar buiten keilen
Eruit je valse vriendje ... weg met Netflix!
Gerijmel van een ouder iemand
- Gegevens
- Geschreven door Judy Elfferich
Wikimedia Commons
Gerijmel van een ouder iemand
voor Robert Lederer
Aan ’t eind van wat men ‘sixties’ heet
herken ik amper mijn planeet,
de wereld die me geestkracht gaf –
zo hield ik chaos van me af.
De gouden tijd naar mijn idee
is al zo’n zestig jaar gelee,
met badkamers riant, royaal
en bidden voor het avondmaal.
Het auto- en het vliegverkeer
is efficiënt hoor, maar niks méér;
machinerie waar ik van droom,
die werkt op waterkracht of stoom.
De knop moest om: ik ben gezwicht
voor ’t adequaat elektrisch licht,
al koester ik de trappenhuizen
waarin nog vleermuisbranders suizen.
Familiespoken uitgedreven
maar niet hun waarden opgegeven:
dat plichtsbesef van protestanten
heeft praktische en mooie kanten.
Thuis zong men samen nog van blad,
’t was schande als je schulden had –
contant betaal ik tot mijn dood:
niks op de pof en nooit in ’t rood.
’t Vertrouwde kerkboek, goud op snee,
gaat onderhand drie eeuwen mee.
Een frisse preek is goed en wel,
getorn aan liturgie: een hel.
Seks was – en zal dat altijd zijn –
het allerlokkendste geheim,
maar de kiosk was toen nog vrij
van blaadjes vol smeerpijperij.
Welsprekendheid was kunst; was norm,
gold als beschaafde omgangsvorm.
Een scheet verdraag ik beter dan
vrij vers of zo’n nouveau roman.
Ook blijf ik verre van de school
die dweept met mythe en symbool;
wat ik betracht is: literaat zijn
voor lezers die niet van de straat zijn.
Als alles mag in elke les,
wie vindt dat onderwijssucces?
Wel wijzer waren de docenten
die mij Latijn en Grieks inprentten.
De ‘generatiekloof’ – ocherm,
we doen het maar met deze term –
wiens schuld die is? Van jong én oud
die niet zijn moerstaal onderhoudt.
Maar liefde en genegenheid,
die zijn nooit in, of uit de tijd.
’k Heb trouwe vrienden, inderdaad,
met wie ik eet, met wie ik praat.
En dan zou ík vervreemd zijn? Kul!
Ik die een nieuwe rol vervul,
nog mijn draai zoek in dit huis,
voel me bij wat echt is thuis.
Doggerel by a senior citizen, W.H. Auden (1907-1973)
vertaling: Judy Elfferich
voor Robert Lederer
Aan ’t eind van wat men ‘sixties’ heet
herken ik amper mijn planeet,
de wereld die me geestkracht gaf –
zo hield ik chaos van me af.
De gouden tijd naar mijn idee
is al zo’n zestig jaar gelee,
met badkamers riant, royaal
en bidden voor het avondmaal.
Het auto- en het vliegverkeer
is efficiënt hoor, maar niks méér;
machinerie waar ik van droom,
die werkt op waterkracht of stoom.
De knop moest om: ik ben gezwicht
voor ’t adequaat elektrisch licht,
al koester ik de trappenhuizen
waarin nog vleermuisbranders suizen.
Familiespoken uitgedreven
maar niet hun waarden opgegeven:
dat plichtsbesef van protestanten
heeft praktische en mooie kanten.
Thuis zong men samen nog van blad,
’t was schande als je schulden had –
contant betaal ik tot mijn dood:
niks op de pof en nooit in ’t rood.
’t Vertrouwde kerkboek, goud op snee,
gaat onderhand drie eeuwen mee.
Een frisse preek is goed en wel,
getorn aan liturgie: een hel.
Seks was – en zal dat altijd zijn –
het allerlokkendste geheim,
maar de kiosk was toen nog vrij
van blaadjes vol smeerpijperij.
Welsprekendheid was kunst; was norm,
gold als beschaafde omgangsvorm.
Een scheet verdraag ik beter dan
vrij vers of zo’n nouveau roman.
Ook blijf ik verre van de school
die dweept met mythe en symbool;
wat ik betracht is: literaat zijn
voor lezers die niet van de straat zijn.
Als alles mag in elke les,
wie vindt dat onderwijssucces?
Wel wijzer waren de docenten
die mij Latijn en Grieks inprentten.
De ‘generatiekloof’ – ocherm,
we doen het maar met deze term –
wiens schuld die is? Van jong én oud
die niet zijn moerstaal onderhoudt.
Maar liefde en genegenheid,
die zijn nooit in, of uit de tijd.
’k Heb trouwe vrienden, inderdaad,
met wie ik eet, met wie ik praat.
En dan zou ík vervreemd zijn? Kul!
Ik die een nieuwe rol vervul,
nog mijn draai zoek in dit huis,
voel me bij wat echt is thuis.
Doggerel by a senior citizen, W.H. Auden (1907-1973)
vertaling: Judy Elfferich
Voor de originele tekst, zie bijvoorbeeld hier:
Uit het archief
Niet goed
Het gaat niet goed met vogels en insecten
We moeten het gebruik verbieden
Van glyfosaat en neonicotinoïden
Zo menen activisten en dyslecten