Beste afbakkers,

Het voorjaar is in aantocht en dat merk je aan alles: meer zonlicht, meer warmte en meer vogelgefluit. Maar ook: meer insecten, meer griepgevallen en meer stuifmeel. En misschien zelfs wel meer inspiratie?

Hoe dan ook, het is de tijd van de lentekriebels. En hoe kunnen we zo’n klassiek thema als de lente nu beter beschrijven dan in een klassieke dichtvorm? Daarom nodig ik jullie uit om het (Italiaanse) sonnet weer eens af te stoffen en na een grondige voorjaarsschoonmaak te laten glanzen als nooit tevoren.

Afbakopdracht 69 in het kort:

• Vorm: het (Italiaanse) sonnet met traditioneel vijf jambes per versregel, waarbij deze rijmschema’s zijn toegestaan: abba abba cde cde en abba abba cdc dcd.
• Thema: de lente.
• Titel: ieder gedicht heeft een passende titel.
• Aanvullende eis: in ieder gedicht komt het woord ‘lentekriebels’ minimaal één keer voor.
• Maximaal aantal inzendingen per dichter: 2.
• Uiterste inzenddatum: vrijdag 21 maart 23:59 uur.

Vragen? Laat het weten!

De jury wacht vol spanning jullie splinternieuwe voorjaarsklassiekers af. Veel plezier bij het schrijven!

Groetjes,
Christian

Erg leuke opdracht Christian, het begint al te kriebelen. En ja, ik heb een vraag: je beseft dat het tot 11 maart maar 16 dagen is? De gemiddelde afbaktermijn lag in het verleden vaak rond de 3 weken, en vooral met zo'n langere vorm als het sonnet, lijkt me iets meer baktijd wel welkom. Niet iedereen schudt immers de verzen zo snel uit z'n holle kies als jij...

Maarten

Hoi Maarten,

Die lentekriebels moeten natuurlijk niet gaan aanvoelen als een hete adem, dus laten we die datum aanpassen.

Groetjes,
Christian

Winterdip

Ze heeft het in de winter altijd koud.
Het liefste kruipt ze weg onder de deken,
haar toevluchtsoord waar zij pas uit zal breken
wanneer de eerste krokus zich ontvouwt.

Ook het gebrek aan licht maakt haar benauwd.
Ze houdt ervan om kaarsen aan te steken.
Die lichtjes doen haar weemoed wat verbleken,
zolang het daglicht zich afzijdig houdt.

En dan is er de eerste voorjaarsdag.
Haar treurigheid maakt plaats voor bakvisgiebels.
Zij toont mij elk jaar weer haar gulste lach.

Ze loopt met blije huppels, vrije wiebels.
Ik weet dat ik straks weer beleven mag
hoe zij mij meesleurt in haar lentekriebels.

Een prille lente

Vanuit mijn kruin tot aan mijn kleine teen
In polonaise langs mijn hart en nieren
Mijn lichaam is een feestje aan het vieren
De lentekriebels gieren door mij heen

Ik lach en zwaai op straat naar iedereen
Al loop ik wel wat vreemd, het lijkt meer zwieren
Het geurt naar wilde tijm en anjelieren
Een meer dan wonderbaarlijk fenomeen

Al dagenlang gedraag ik mij apart
Een mix van onbezorgd en onbezonnen
Een ongekend gevoel dat mij verwart

Ik weet wel hoe dit komt, ze heet Yvonne
't is eind december en al vriest het hard
De lente is voor mij al lang begonnen



copilot

Lentejeuk

De vogel zingt het allerhoogste lied
en hoopt op aandacht van een lekker wijfje.
Hij zingt en zingt, denkt onderwijl: Waar blijf je?
Zijn melodieën doen de vrouw geen biet.

Een nestje bouwen doet ze liever niet:
dat kleintjes voeren lijkt wel een bedrijfje.
Straks ligt er op het pad zo’n zielloos lijfje
en wat nou als de kat de kleintjes ziet?

Dit denk ik altijd als de vogels fluiten.
Mijn lentekriebels zijn meer lentejeuk
compleet met vechten tegen krabreflex.

Ik denk bij die uitbundigheid daarbuiten:
dit opgefokte blijspel is niet leuk,
het is de dood vermomd als pret en seks.

dezgo.com

Niet nu

'Wie hoort niet graag de vogels kwinkeleren
Wil zoeken naar het eerste kievitsei
De lammetjes zien spelen in de wei
Problemen doelbewust een poos negeren

Wie wil het hartzeer in zijn ziel bezweren
De kilste periode is voorbij
Door lentekriebels kraai ik een joechei'
Zo zit een oude kraai te reciteren

Een schoen weet nog maar net zijn kop te missen
En plots spreekt er een boze bruine beer:
'U moet zich in het jaargetij vergissen

Ik laat dat even gaan voor deze keer
Wanneer het lente is ga ík beslissen
Het is geen lente als ik hiberneer'


In het juryrapport werd ik gewezen op een klemtoonmisser in regel 7: (‘hoogtij’ heeft volgens Van Dale de klemtoon op de eerste lettergreep). Ik heb regel 7 gewijzigd.
r7 was: De lentekriebels vieren weer hoogtij'

Lente

De lente komt met korten van de nachten,
gekoer, getjielp, getjiftjaf en gefluit.
En alles veel te vroeg, te schel, te luid,
wat leidt tot zware voorjaarsmoeheidsklachten.

De lente, wie zit daar nou op te wachten?
Want alles groeit en bloeit maar en ontspruit.
Mijn snoeien, maaien, wieden haalt niets uit;
het onkruid dient zich aan bij karrenvrachten.

En lentekriebels dan? Ja, aan me neus.
Zo’n els of berk, wat heb ik ze misdreven?
Hun onverbloemd gevoos is desastreus.

De lente, het is eigenlijk geen leven
Je niest en snift en proest. Had ik de keus,
dan was ik in mijn winterslaap gebleven.

Op drift

Ik wrijf de winterslaap eens uit mijn ogen
en open de gordijnen, rek me uit.
Ik hoor de eerste zang van een tapuit.
Die kwam zojuist uit Afrika gevlogen.

Het lammetje hupdartelt opgetogen.
De krokus buigt verliefd over zijn bruid.
De sneeuwklok heeft zojuist voor hen geluid.
Wat lentekriebels toch al niet vermogen.

Die zon, dat groen, die bries, ik moet naar buiten.
Ik pak de picknickmand, spring op m’n fiets.
Ik wil naar haar, ik ben niet meer te stuiten.

Ik voel me beresterk, ik sta voor niets.
Ik wil haar lichaam in mijn armen sluiten,
want met die poel hormonen moet ik iets.

De afspraak

De doktersassistente is bloedmooi
maar tegenwoordig moeilijk te bereiken
dankzij het ongemak van groepspraktijken;
dus zonder afspraak, op de bonnefooi

onschuldig het gezicht strak in de plooi,
wacht ik haar buiten op, niet te ontwijken!
Hoe tevergeefs, zo naderhand zal blijken.
’t Blijft winter in mijn hart, ik smacht naar dooi.

Dus veins ik een besmettelijke wond
of een infectie, neen: een allergie
met lentekriebels in mijn tere delen.

Ondanks dat zij dit best wel grappig vond:
een afspraak blijkt nog steeds een utopie.
Wat personeel erbij: zou dat wat schelen?

WIJ EN ZIJ

degene die beslist het verst zou plassen
verliest van hem die harder schreeuwen kan
maar toont zich met gestampvoet weer een man
en pakt de schep van hem die niet kon sassen

ze brullen om elkaar te overklassen
de een despoot, de ander een tiran
ik denk er al een tijd het mijne van:
we laten ons gewoon de oren wassen

het eeuwenoude spel van wij en zij
dezelfde oude wijn in nieuwe zakken
conflicten worden telkens nagestreefd

ik maak me niet zo druk om zij en wij
wij zijn dat koppel zonder ongemakken
dat elk seizoen de lentekriebels heeft

Mooi, René!
In regel 4 moet 'hij' 'hem' zijn volgens mij.

Hartelijke groet,
Wim

Twee keer dankjewel, Wim.

Ik pas het aan. Hij in regel twee is wel goed toch?

Grote groet,

Nee, dat moet ook ‘hem’ zijn.
Had ik nog over het hoofd gezien.

BOER ZOEKT VROUW

hij floot uitbundig, kon het niet behappen
die schoonheid kwam voor hem, naar zijn verblijf
de lentekriebels gierden door zijn lijf
hij liet meteen zijn plichtsbesef verslappen

hij zag haar melken, mesten, ramen lappen
een harde werkster in zijn veebedrijf
ze was de ware, dat stond buiten kijf
ontspannen floot hij om haar eigenschappen

ze dacht aan al die opgewekte uitjes
Jan maakte haar met vrolijkheid het hof
maar deed zo typisch op zijn boerenfluitjes

ze kon helaas niet langer doen alsof
zijn slordigheid, de kort gekookte spruitjes
en schoot na weer zo’n fluitje uit haar slof

Voorjaarskoersen

De voorjaarskoersen worden weer gereden!
Er is aan wedstrijdeisen niets flexibels,
om te voorkomen dat er iets penibels
of mogelijk gevaarlijks op zou treden.

De wielerfans en hun familieleden
staan bij de start, en zien hoe lentekriebels
zich bij de renners in geplaag en giebels
ontpoppen. Startschot! Nu wordt er gestreden.

Dit schoon vertoon heeft mij ertoe gebracht
de kettingen te smeren. Ik vertrek!
Aan helm en truitje heb ik ook gedacht.

Ik start voortvarend, als een wielercrack.
Maar dan schuift daar mijn e-bike in bocht acht
met mij erop de sloot in ... koeiendrek!

Leve de winter

Wat leuk te voelen hoe de vrieskou snijdt!
Wat mooi dat alle zonlicht lijkt verdwenen!
Wat gaaf dat ijzel heupen breekt en benen!
Echt prima hoe de vorst in vingers bijt!

Wat goed dat niets wat groen is nog gedijt!
Wat fraai dat mijn gewrichten haast verstenen!
Wat fijn dat wij van wanhoop willen wenen!
O, zoete kwelling van de wintertijd!

U vindt mijn enthousiasme discutabel?
Weldra wordt weer gelachen en gefeest,
de lentekriebels zijn beslist geen fabel!

De sleutel is een positieve geest:
want was de winter minder miserabel,
de lente was niet half zo leuk geweest.



Valerius De Saedeleer - Pachthoeve in de sneeuw (ca. 1907) (Wikimedia Commons)

-
"willen" in r.7 was oorspronkelijk "welhaast"; aangepast op de Iden van maart

Tsja…

Hier wordt een microhongersnood bestreden
met vetbol, zaden, havermout en brood.
Of – zij het soms wat duurder dan begroot –
meer exclusieve vogelheerlijkheden.

Het is mijn gasten als de Hof van Eden.
Geen sterft in deze tuin de hongerdood.
En onbekend is ook de woningnood;
wij stellen ze met nestkastjes tevreden.

Dat alles wordt straks terugbetaald, plus rente.
Met lentekriebels komt de partnerjacht.
De kastjes stromen over van nieuw leven.

Voor vogels even geen dolce far niente;
met vrachten rupsen wordt er grootgebracht…
Maar waar zijn alle vlinders toch gebleven?

Voorjaarsschoonmaak

Wat stom dat ik de tekens heb gemist!
Ik weet wat ik elk voorjaar kan verwachten:
gedraaf, gesnuif en vage onrustklachten.
Niets mee gedaan! Wat ben ik een simplist!

Ze gaat tekeer, ze lijkt de antichrist.
Die lentekriebels wekken helse krachten.
Elk stofje lijkt zij diepgaand te verachten.
Een vlekje wordt verbeten uitgewist.

Ik moet mijn nonchalance duur bekopen.
Ik dweil de vloer en poets op het fornuis.
Er nu vandoor? Zij zal mij zeker slopen.

Ik dreig te sneven in dit poetsgedruis.
Maar volgend jaar ga ik dit mooi ontlopen.
Ik plan een expeditie ver van huis.

Levenscyclus

Daar lag ik op de grond, voor jou gevallen
Je hebt mij opgeraapt en heel gemaakt.
Jouw liefde heeft mijn koude hart geraakt
We zweefden door oneindig veel heelallen

Maar lentekriebels zouden dat verknallen
Je huid werd door de zonnewarmte naakt
Één kreet nog, heeft mijn smeltend hart geslaakt
Mijn leven bleek zo broos als ijskristallen

De lentezon deed mij ten hemel varen
Haar warmte doet mij steeds opnieuw verweren
Jouw liefde zal ik in mijn hart bewaren

Ik zweer je dat ik weer terug zal keren
Mijn lief, vergeet toch niet in koude jaren
mij steeds opnieuw tot sneeuwman te boetseren