Het op- en afstapje

In deze tijden van thuiszitten en verwarring heeft een mens wat afleiding nodig. De hele dag liveblogs volgen met nieuws waar je niet vrolijk van wordt, gaat ook deprimeren. Zelfs een plezierdichter moet opletten dat hij nog scherp blijft.
Daarom stel ik graag een nieuwe versvorm voor waarmee iedereen zich kan verpozen. Het lijkt gemakkelijk, maar dat kon nog wel eens tegenvallen.

De regels:
- 2 x 5 regels
- rijmschema abcde-edcba
- de rijmklanken beginnen in de eerste strofe met de klinkers in alfabetische volgorde: aeiou (het opstapje) en in de tweede strofe nemen we het afstapje: uoiea. Bijvoorbeeld: bal-bel-bil-bol-bul pul-pol-pil-pel-pal
- het geheel moet enigszins logisch, maar vooral onderhoudend zijn
- tip: het moeilijkst is een geschikte serie rijmklanken te vinden. Begin te zoeken bij de u, want die is meestal de spelbreker

Mijn voorbeeld:

Ramp

Laatst wilde ik een kastje lakken:
Te dik geverfd, dus dat ging lekken.
De kat begon er aan te likken,
Zodat ik die snel weg moest lokken.
Ik dacht: "O help, gaat dit nog lukken?"

De vloer moest schoon, dus dat werd bukken.
Terwijl de kat nog lag te bokken
Ging ik maar snel die lakplek bikken.
Toen gleed ik uit en brak mijn bekken.
Ik kon er dus weer niks van bakken.

Ik ben benieuwd of deze vorm woest om zich heen gaat slaan op dit forum, of dat iedereen in de lock down modus gaat. Veel succes.

Leuk om te doen.

Bas

De stem van een vermaarde bas
Gleed uit bij een zeer lage bes
Dus na ’t concert riep niemand bis
En ging hij zonder bloemenbos
Gebukt naar de artiestenbus

Een diep zucht, dit was het dus
Hij woelde door zijn zware dos
Genoot nog van een laatste dis
Waarna de zanger zich vol des-
Illusies ophing aan een das

Dat heb je snel gedaan. Mijn complimenten.

DE BOEKHOUDER

Zeer hoog leg ik voor mij de lat.
Op elke euro wordt gelet.
De cijfers staan in het gelid.
Ik ben tevreden met mijn lot,
de mooiste baan voor een pietlut.

En na de arbeid drink ik Bud.
(Nee, Heineken komt niet aan bod.)
Gelijk een paard ontdaan van bit
rust ik nu uit, alleen in bed,
zonder de vrouw om wie ik bad.

Een paar minuten na plaatsing aangepast, om wat tragiek toe te voegen.
De oude versie eindigde met
rust ik nu uit, klaar voor mijn bed,
maar eerst nog een verkwikkend bad.

Monomaan

Ik ben een hopeloos geval,
ik zit niet lekker in mijn vel.
Mijn lief is bang dat ik haar vil,
maar daarvoor is mijn hoofd te vol.
Waarmee ik dan mijn dagen vul?

Met het behalen van mijn bul!
Mijn leven staat van studie bol.
Ik ga nu zelfs niet meer van bil,
dus denk maar niet dat ik u bel,
want mijn mobiel boeit mij geen bal.

Wat een leuke verzen! Wat me wel opvalt, is dat er allemaal wat trieste types worden bezongen. Ik trof gisteravond op het op- en afstapje een iets slimmer persoon.

List

Ik wees haar op een dure kast
Maar zij gaf nul op het rekest
Ik kocht toen maar een oude kist
Die nog geen tientje had gekost
En thuis werd ik meteen gekust

Mijn vrouw, altijd op geld belust,
Was van een flinke zorg verlost
Dat was van mij een goede list
Zodat mijn vrijdorst werd gelest:
Er werd een zoenfeest ingelast.

Bijdrage verwijderd. Voldeed niet aan de vormvoorschriften. Opmerkingen laten staan.


Verrassende nieuwigheid, Jaap. Proficiat. En inderdaad wat moeilijkheidsgraad betreft redelijk uitdagend, waardoor de vondst waarschijnlijk geen olievlekeffect zal hebben, ook natuurlijk omdat het aantal u-woorden nogal beperkt is. Maar er zijn alle mooie op-en afstapjes geplaatst hier.

c.a.
Frits

Zij

Ze heeft een piepklein huisje, Karen,
waar je je kont maar net kunt keren
en waar de wind waait door de kieren
wat mij bepaald niet kan bekoren
daarbij vertoont zij zelf nog kuren

Ze legt mij stevig in de luren
maar toch, verstandeloos verloren
laat ik de passie tierelieren
en ga ik (wil ik het ooit leren?)
op vrijersvoeten naar Zuidlaren


Een poging, met wat gesjoemel met het i-woord

Ha Louise,
Leuk! Ik zat ook al eens na te denken over de i, maar wat mij betreft is het geen gesjoemel. De echte doorbijter zou ook nog eens alle diftongen kunnen opnemen. Maar daar heb ik mij in de praktijk nog maar niet aan gewaagd.
Frits,
Ik meen mij te herinneren dat indertijd ook van het OB werd gezegd dat de vorm eindig zou zijn vanwege de beperkte hoeveelheid 6lg-woorden.

Groeten,
Jaap

Vorm

Ik ben niet sterk in deze vorm
Mijn liefde voor het snelsonnet
Begonnen na contact met Driek
Heeft mij een duizendtal gebracht
Zes regels hebben mij gestut

Als dichter slechts een Lilliput
Die tevergeefs op prijzen wacht
Maar niet geveld door die tragiek
Heb ik toch even doorgezet
Om te voldoen aan Jaap z’n norm

Hoi Niek,
Ik voel me zeer vereerd, maar je vers voldoet niet aan de norm, helaas. Het gaat erom dat het rijmend gedeelte in r 1 en 10 begint met een a, in r 2 en 9 met een e, enzovoort. Als je in r 1 was begonnen met -acht, dan hadden de rijmklanken moeten zijn: acht, echt, icht, ocht, ucht, ucht, ocht, icht, echt, acht. In de eerste strofe wordt de klank voorafgegaan door steeds dezelfde medeklinker(s) en in de tweede strofe door een andere medeklinker(groep). Dus bijvoorbeeld: slacht, slecht, slicht, slocht, slucht, kucht, kocht, kicht, kecht, kacht.
Zo had ik het bedoeld. Gemakkelijker kan ik het niet maken .
Groeten,
Jaap

WELTSCHMERZ

Ik lonk begerig, zij lijkt aaibaar zacht
Maar met een luimigheid die alles zegt
Onttrekt ze zich beledigd aan mijn zicht
Net nu ik had gevonden wie ik zocht:
Teleurgesteld slaak ik een diepe zucht

Voor haar en heel de wereld ben ik lucht
Als ik mijn iMac triest heb uitgelogd
Dooft niet alleen maar op het scherm het licht:
Ik heb de strop al om mijn nek gelegd
Nu zelfs een digidate niet naar me lacht

Jaap Bakker schreef : Zoiets laat ik me geen twee keer zeggen. (Overigens zijn oe en eu geen diftongen)

THUISKOMST
Ze zegt geen bah of boe.
’t Is weer zo’n rare bui.
Het nestje dat ik bouw,
daar wil ze niet meer bij.
Ze is me even beu.

Partir? Mourir un peu!
Ik vrees voor monnikspij.
Dan schrijdt ze als een pauw
terug achter mijn pui,
ploft neer met luide “poe!”

Kunststukje Niels! Ik heb het nog bij de simpele vorm gehouden. Dank Jaap, het leidt de gedachten mooi af.

Maffia

Mijn lakens voelen altijd klam
Als ik mijn vingers er om klem,
De slaap lijkt op een steile klim
Waarin ik zelfs nog hoger klom
Dan ’t hoogste topmodel H. Klum

En boven schreeuw ik: stop dum dum
Naar killers van het gangsterdom
Dreig niet met dood, verdomme dim
En als je toch schiet, neem een dem-
Per voor een stiller Amsterdam

Ja zie je wel, dit soort dingen is niks voor mij..Ik dacht al waarom vindt iedereen dit zo’n opgave.. Ik ga nadenken. I’ll be back!

Als ik de doorspeelbal van Niels inkop, zouden de regels wat ruimer kunnen zonder dat het effect verloren gaat, denk ik. In plaats van de vaste volgorde aeiou-uoiea zou je ook kunnen zeggen dat de medeklinker(s) van de rijmklank in strofe 1 allemaal dezelfde zijn en in strofe 2 ook, maar tussen de strofes onderling verschillen van elkaar. Dan kun je korte klinkers, lange klinkers en diftongen door elkaar heen gebruiken, mits het rijmschema en de strofe-indeling blijft zoals het is. Dat levert dan ook mogelijkheden op als het onderstaande. Dit conform het Nederlands gebruik om ruimere regels te hebben dan de landen om ons heen.

Teut

Ik werkte mij nooit uit de naad
En bleef hierdoor een arme neet
Maar ach, dat boeide mij ook niet
Omdat ik 's avonds steeds genoot
Van mijn zo welverdiende neut

Ja die gaf altijd troost en leut
Al had ik schoenen vol met lood
Ik zong toch steeds het hoogste lied
Verdronk daarmee het daag'lijks leed
Zodat ik 's morgens was verlaat.

Waarmee het aandeel van trieste figuren in deze verzen overigens wel weer aanzienlijk toeneemt... Maar laten we daar dan maar geen voorschrift van maken

Goed nieuws, Niek: de regels zijn verruimd. Ik ben benieuwd.

CORONA

Het virus is dit jaar in maart
in heel de wereld aangemeerd.
Wanneer het in je lichaam miert,
dan leidt dit af en toe tot moord.
Kortom: het virus dient ommuurd!

Er wordt soms wekenlang gekuurd:
het lichaam aan een zijden koord,
de levensdeur nog net gekierd.
Als alles zich ten goede keert,
dan blijf je maanden van de kaart.

Mijn trilogie is voltooid. Alle 15 Nederlandse klinkers zijn de revue gepasseerd.

Dag Niels,

Beetje late reactie in alle drukte. Mijn complimenten voor je trilogie en hoe je ook de actualiteit hebt verwoord. Dat zal ik ook eens proberen.

Groeten,

Jaap