[youtube]LlgQQgDhH7U[/youtube]
Iemand die het leuk vindt zo’n boek samen te stellen is een man naar mijn hart, al zal hij het meeste wel gejat hebben uit Engelse standaardwerken.
Die liefde voor de Engelse literatuur blijkt ook uit een ander boek dat aan de aandacht van de KB is ontsnapt en ons dichter bij zijn dichterschap brengt: ergens tussen 1920 en 1930 verschijnt in Haarlem Fantastische vertellingen van Edgar Allan Poe, vertaald door M.E. Barentz, met illustraties van Albert Hahn jr.
Dat is tientallen jaren na het verschijnen van ‘De Raaf’ in Een Reiziger in Vroolijkheid.
Maar uit het feit dat alleen die twee pennevruchten tot stand kwamen, buiten zijn meer leerzame werk, moge zijn adoratie voor Poe duidelijk zijn. Ja, goed, die novelle van die dominee vergeten we even, dat was voor het goede doel. Sterker; er is geen enkel ander gedicht van hem bewaard voor zover ik weet en de vraag is: mag je iemand met zo’n gering oeuvre dichter noemen? Is dit genoeg, een stuk of wat coupletten?
Ik zou zeggen van wel; het oeuvre van bijvoorbeeld Hugo Claus is dan wel uitgebreider, maar zal binnen een paar minuten toch wel totaal vergeten zijn, (kun jij ook maar iets van hem citeren?) terwijl dit werk, na de herontdekking en publicatie op Het vrije vers nog eeuwen stand zal houden.
Dus Michel - of Machiel- welkom op de Parnassus!
Nu nog een mooi portret van hem opduikelen.
Dat The Raven een ijzersterke structuur bezit, die in belangrijke mate bijdraagt aan het voortdurend succes van dit gedicht, is duidelijk.
In zijn Philosophy of Composition zegt Poe zelf: “Natuurlijk maak ik geen aanspraak, noch op originaliteit, noch op het metrum van’The Raven’, maar voegt daar wel aan toe dat niets dat de merkwaardige combinaties van deze strofen benadert, ooit geprobeerd is.
Dat hij geen aanspraak maakt op originaliteit is terecht: de eerste gedrukte versie van ‘The Raven’ verscheen in de Evening Mirror (New York) van 29 januari 1845 en in 1843 schreef Poe voor de New Mirror, een andere krant in New York, die op zaterdag 14 oktober 1843 een gedicht publiceerde van twaalf strofen, van de toen bekende Albert Pike; ‘Isadore’.
Het belangrijkste vormaspect is de herhalende refreinregel, het haalt het niet bij ‘The Raven’, maar het idee is aanwezig en de dichter poogt duidelijk hetzelfde effect te bereiken als Poe in ‘The Raven’, maar met minder vakmanschap. Hier een paar strofen:
ISADORE.
"THOU art lost to me for ever, I have lost thee, Isadore,—
Thy head will never rest upon my loyal bosom more.
Thy tender eyes will never more gaze fondly into mine,
Nor thine arms around me lovingly and trustingly entwine :
Thou art lost to me for ever, Isadore !"
"My footsteps through the rooms resound all sadly and forlore ;
The garish sun shines flauntingly upon the unswept floor;
The mocking-bird still sits and sings a melancholy strain,
For my heart is like a heavy cloud that overflows with rain.
Thou art lost to me for ever, Isadore.”
"Thou art gone from me for ever, I have lost thee, Isadore !
And desolate and lonely shall I be for evermoreI
If it were not for our children’s sake, I would not wish to stay,
But would pray to God most earnestly to let me pass away,—
And be joined to thee in Heaven, Isadore."
Goed idee die mocking-bird voor een sprekende raaf te verruilen.
Hoe zit de structuur van ‘The Raven”in elkaar? Het is een trocheïsche octometer met het volgende rijmschema:
---------a---------a
---------a---------b
---------c---------c
---------c---------b
-------------------b
-----------b
waarbij b hetzelfde rijmwoord als het vorige is en de regel meestal een herhaling van de vorige in ander bewoordingen. Verder maakt hij gebruik van alliteratie (‘And the silken, sad, uncertain rustling’), binnenrijm, klank- en woordherhaling en veel sonore klanken, waarbij opgemerkt moet worden dat hij zich niet het gehele gedicht consequent aan dit rijmschema houdt ( In feite houdt ook van de vertalers alleen Malta zich nog strikter dan Poe aan dit schema, wat enkel tot meer verwrongenheden lijdt).
Het is een uitdagend schema met mogelijkheden, maar niet voor een vertaling van ‘The Raven’.
Meest voor de hand liggend is natuurlijk een parodie op The Raven.
Dat begrepen ze ook in Amerika, want het gedicht was nog niet koud of de eerste parodieën zagen het licht; er kwam een stroom op gang die nog steeds aanhoudt en die de eerste eeuwen nog wel zal aanhouden. En de meeste zijn net zo lang als het origineel.
Niemand belet jullie je pen te pakken en aan de slag te gaan.
En dan sluiten we morgen de Poe-week af met een uniek geschenk, nergens ter wereld verkrijgbaar, behalve bij Het vrije vers