De Pruisische Staatsanwalt Waldemar Dyrenfurth (+ 1899), tijdgenoot van Alois Mückenspucker, bedacht in zijn studententijd een fictief personage, Bonifatius Kiesewetter, en bezong die in een aantal obscene gedichten in een strakke vorm, die tot op heden veel navolging vindt. Voornaamste karaktertrek van Bonifatius is dat hij geslachtsgemeenschap heeft met alles wat dierlijk, plantaardig, mineraal of chemisch vervaardigd is (al is het dikwijls een barones) en/of daar zijn behoefte in of op doet.

Deze bijdrage van onze Teutoonse buren aan het light verse is van een on-Duitse bescheidenheid en bestaat uit vier jambische regels van 9, 4, 3, en 2 lettergrepen, waarbij één rijmwoord twee maal voorkomt met verschillende betekenissen en niet meteen herkenbaar, bijv. "ünterjochen - unter Jochen". Hoofdletters en interpuncties zijn verboden en een titel is verplicht die het gedicht becommentarieert of extra inhoud geeft.

Notaris Friedrich Daniel uit Göttingen, een ernstig man met poëtische bevliegingen, stuurde dit serieus bedoelde gedicht naar het tijdschrift Fliegende Blätter in de hoop op plaatsing:

In Nederlands schrijven wij met moeite eens af en toe een ruilrijm, terwijl het bij de voormalige bezetter een ware volkssport is om Schüttelreimen te schrijven. Nu schijnt het ruilrijm, Nederlands voor Schüttelreim ook daadwerkelijk uit het Duitstalig taalgebied afkomstig te zijn en dat verklaart misschien de grote populariteit. De afgelopen jaren verschenen er bundels, theorieboeken en cd-roms vol met geschuttelreim. Er zijn zelfs dichters die zich in het genre gespecialiseerd hebben en hier vind je uitzonderlijk veel voorbeelden.

 

Het Leberreim, een eeuwenoud (de oudst bekende stamt uit de 16e eeuw) tweeregelig rijmpje dat populair was aan de stamtafel in de 17e en 18e eeuw en nog in de 19e eeuw geliefd in plattelandskringen. In oude verzamelbundels zijn ze nog terug te vinden.
Het Leberreim begint traditioneel met de regel "Die Leber stammt von (ist) von einem Hecht und nicht von" waarna een andere diernaam volgt en de tweede regel met de clou, frappe of moraal. 

Log in

Gebruikersnaam en wachtwoord:

Zoeken

Forum Recent

Uit het archief

Unglücklich vers

'Op het TT Circuit in Assen is woensdagmiddag een 42-jarige man uit het Duitse Essen verongelukt tijdens een rijvaardigheidstraining. Het slachtoffer vloog uit de bocht en botste met ongeveer 150 kilometer per uur tegen de vangrail. Dat meldde directeur Peter Oosterbaan' (nu.nl)


Ein Duitse man uit Essen
Flog aus de bocht in Assen
Hij was es ganz vergessen
In bochten niet zu gassen
Enthalten dus uw lessen
Voor Sie het Leben lassen!